|
Yosh olimlar ilmiy-amaliy konferensiyasiBog'liq Yosh olimlar 0418 Мандина.77777, “Маълумотлар тузилмаси ва алгоритмлар” фанининг ма сади ва вазиф, Variantlar Berilgan sonlar ketma-ketligidagi maksimal va minima, Bonn shaxri, 7, 314-Article Text-827-1-10-20201022, daftar yuz institut, BOLALARNI IJTIMOIY TARBIYALASHNING MOHIYATI VA XUSUSIYATLARI, Tarbiyaviy ishlar metodikasi fanining test savollari, 01-03-1-1243 Бухоро туман, 10-sinf.kimyo @talimiy hujjatlar, 10, 25847446, Raxat Muratbaev Geodeziya aYOSH OLIMLAR
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/yo
70
inson kamoloti va jamiyat taraqqiyotida matematikaning ahamiyatini anglash, ijtimoiy-
iqtisodiy munosabatlar, kundalik hayotda matematik bilim va ko`nikmalarni muvaffaqiyatli
qo`llashga o`rgatish;
o`quvchilarning individual xususiyatlarini rivojlantirgan holda, mustaqil ta’lim olish
ko`nikmalarini shakllantirish;
fanlar integratsiyasini inobatga olgan holda o`quvchilarda, milliy va umuminsoniy
qadriyatlarni, kreativlikni shakllantirish hamda ongli ravishda kasb tanlashga yo`naltirishdan
iborat.
Logarifm tushunchasini umumiy tasnifi va amaliy ahamyati.
ax=b (1) tenglamani qaraylik, bunda a darajaning asosi, x daraja ko`rsatkichi; ax yoki b
esa daraja. (1) tenglik b darajani hosil qilish uchun asosni qanday daraja ko`rsatkichiga
ko`tarish kerak ekanligini ko`rsatadi.
Ta’rif. b sonning a asosga ko`ra logarifmi deb b sonni hosil qilish uchun a ni ko`tarish kerak
bo`lgan daraja ko`rsatkichiga aytiladi. Demak, ax=b tenglikda x b sonning a songa ko`ra
logarifmi ekan. Bu esa quyidagicha yoziladi: logab=x (2). (1) va (2) dan (3) kelib chiqadi va bu
tenglik asosiy logarifmik ayniyat deyiladi, bunda a>0, a≠1, b<0.
Misollarda tushuntiraman
1)
Hisoblang. log64128
log64128=x deb belgilab
logarifm ta’rifidan. 64x=128; 64=26; 128=27
26x=27; 6x=7;
2)
Hisoblang.
Darajaning xossasi va asosiy logarifmik ayniyatdan foydalanamiz.
3)
Hisoblang
1) log216=4 chunki 24=16
2) log264=6
3) log22=1
4) log21=0
5) log2 =-1
6) log2 =-3
Logarifm va ularning xossalari.
Darajaga ko`tarish amaliga teskari amalni qarab chiqamiz. ax=b ifodada x noma’lum bo`lib, uni
topish ko`rsatkichini topish amali deyiladi.
Misol: 3x=27 bo`lsa, x=3
2x=8 bo`lsa, x=3
5x=25 bo`lsa, x=2
10x=1000 bo`lsa, x=3
10x=0,01 bo`lsa, x=-2
Ta’rif. Berilgan sonning berilgan asosga ko`ra logarifmi deb, berilgan sonni hosil qilish uchun
shu asosni ko`tarish kerak bo`lgan daraja ko`rsatkichini aytiladi. Agar ax=b bo`lsa, ta’rifga
ko`ra x=logab. Bunda a logarifmning asosi, b logarifmlanayotgan son, a>0, a≠1 deb olinadi.
b>0. ax=b x=logab =b ayniyat hosil bo`ladi. buni asosiy logarifmik ayniyat deyiladi:
O`quvchida ko`rgazma obrazli ta’sirda fikr yuritishga, motorik va verbal kommunikativ
ko`nikmalarning shakllanishiga olib keladi. Shu bilan birga axborot bilan ishlash, axborot
qidirish, zarurlarini ajrata olish qayta ishlash, tartibga solish, axborotlardan mazmunini
tushunish, mantiqiy yaqinlarini ajrata olishga o`rganadi. Shular asosida axborot olish
|
| |