kclib chiqadi. Ilm iy m etod ideal yaqin natija berishi zarurligi esa
m usalaning boshqa tom onidir.
Ideal tadqiqotning real tadqiqotdan o g 'is h ta ’sirini kam aytirish
uchun eksperimentni rejalashtirish va olingan natijalami qayta ishlash-
ning alohida m etodlarini qoMlash zarur. «R eal tadqiqot» jaray on id a
olim su n ’iy ravishda voqelikning m a’lum qism ini ajratib oladi, unga
diqqatini qaratadi, uni m avhum lashtiradi. Tadqiqot predm eti sifatida
qabul qilinadigan voqelikning bu bir qism i eksperim entator to m o
nidan «nazorat qilinadi». B undan tashqari, tadqiqot yoki kuzatuv olib
boriladigan sharoitlar, eksperim ental taassurot, sinaluvchilam i tan-
Iash natijalari, y a ’ni sinaluvchilarning xulq-atvori va kuzatilayotgan
xulq-atvor k o ‘rsatkichlarini qayd etishga ta ’sir etuvchi om illardir.
Shu tufayli voqelikda sodir boMadigan jaray o n va holatlam i tadqiqot
davom ida biz kuzatadigan holatlardan farqlash lozim. Q ayd etilgan
fikrlarim izni 1.2-rasm da tasvirlangan sodda chizm a yordam ida
um um lashtirish m um kin.
v o q elik
tatqiqod