O ilaviy tadqiqotlar psixogenetik m etodikalainm g ancha rivoj
langan shakli hisoblanadi. Bu tadqiqotlarda bir necha avlodlarga va
bir avlodga taalluqli qarindoshlar taqqoslanadi.
O ilaviy tadqiqotlar korrelatsion tadqiqotlarning bir turiga kiradi.
0 ‘lchash tanlov radiolizatsiya y o 'li bilan am alga oshiriladi. Tanlov
elem entlari bir necha avlodlar vakillaridan iborat oila hisoblanadi.
O ilaviy tadqiqotlarni nafaqat sifatli belgilam i, balki poligenetik
nasliylikka eg a uzluksiz sonli belgilarini o 'rg an ish uchun ham
q o 'lla sh m um kin.
T adqiqotlar davom ida o ‘zgaruvchining o ‘lchanadigan bog'liqligi
psixologik belgisi hisoblanadi, bo g'liq bo'lm asligi esa qarindoshlar
o 'rta sid a genetik o 'x sh ash lik ulushidir. Q arindosh aka v a opalar
um um iy genlarining yarm iga ega b o'ladilar. Turli nikohlardan
b o 'lg an bolalar to 'rtd an biriga (am akivachcha, xolavachcha, aka-
opalar kabi).
Psixogenetik oilaviy tadqiqotlar m a’lum otlarini tushuntirishda
bir qator qiyinchiliklar m avjud. Ayniqsa, ota-onalar va bolalam i
solishtirishda:
1. G enotipning yoshi bilan bog'liq b o 'lg a n psixik belgilariga
ta ’sirini.
2. Turli yoshdagi shaxslam i diagnostika qilishga m o'ljallan gan
m etodikalar bir-biriga o 'x sh a sh bo'lm asligi m um kin.
Bu belgining qo 'sh im ch a dispersiyasi paydo b o 'lish ig a va kor-
relatsiya koeffitsiyentlarining pasayishiga olib keladi. Bu xatolam i
hisobga olish uchun longitud oilaviy tadqiqotlar ham da kechiktiril-
gan test sinovlari o'tkaziladi: a w a l ota-onalar test sinovlaridan
o'tk azilad ilar, bolalar esa yoshi ulg'aygandan keyin test-sinovidan
o'tkaziladi.