100
14
14.1. To‘g‘ri chiziqlarning parallelligi
?
?
?
?
Faollashtiruvchi mashq
Agar ikki to‘g‘ri chiziq bitta to‘g‘ri chiziqqa perpendikulyar bo‘lsa, ular o‘zaro kesishishi
mumkinmi? Javobingizni asoslang.
Bir tekislikda yotgan va o‘zaro kesishmaydigan
to‘g‘ri chiziqlar
parallel to‘g‘ri chiziqlar
deb ataladi.
1-rasmda parallel to‘g‘ri chiziqlar tasvirlangan.
a
va
b
to‘g‘ri chiziqlarning parallelligi
a||b
tarzda yoziladi va
qisqacha “
a to‘g‘ri chiziq b to‘g‘ri chiziqqa parallel
” deb
o‘qiladi.
Parallel to‘g‘ri chiziqlarda yotgan kesmalar (nurlar)
parallel kesmalar
(nurlar) deb yuritiladi. 2-rasmda pa
-
rallel kesmalar tasvirlangan.
Parallel kesmalarni hayotda ko‘p uchratgansiz. Misol
uchun, temiryo‘l relslari
(3-rasm)
, to‘g‘ri to‘rtburchak
shaklidagi stolning qarama-qarshi qirralari, katakli daftar
varag‘idagi gorizontal yoki vertikal chiziqlar va hokazo.
Shunday qilib, ta’rifga ko‘ra, to‘g‘ri chiziqlar parallel
bo‘lishi uchun ular bir tekislikda yotishi va umumiy nuq
-
taga ega bo‘lmasligi, ya’ni kesishmasligi kerak.
53-betda oldin isbotlangan teoremani endi quyida
-
gicha ifodalash mumkin:
Masala.
a
to‘g‘ri chiziqqa tegishli bo‘lmagan
O
nuq-
tadan unga parallel to‘g‘ri chiziq o‘tkazish mumkinligini
ko‘rsating.