167
3. Islep turǵan mashina dvigateliniń dawısın esitip, onıń
mexanizmleriniń islewi haqqında maǵlıwmat alıw múmkin be?
11shınıǵıw.
1. Jar tastıń qarsısında turǵan bala dawısınıń jańǵırıǵın 2
s tan
keyin esitti. Baladan jar tasqa shekem bolǵan aralıq qanshaǵa teń?
(
Juwabı: 340 m).
2. 54-temadaǵı kesteden paydalanıp, teplovoz dawısınıń temir jol
relsleri boyınsha tarqalıw tezligi hawada tarqalıw
tezliginen neshe ese
úlken bolıwın anıqlań.
3. Juwırıw jolınıń finishinde turǵan tóreshi qaysı payıtta
sekundomerdi iske túsiriwi kerek: start pistoletiniń dawısın esitkende
me yaki awzınan shıqqan ushqındı kórgende me?
4. Teńizdiń ~
1,5 km tereńligine jiberilgen ultrases 2 s tan soń
qabıllap alındı. Ultrasestiń teńiz suwındaǵı tarqalıw
tezligi neshege
teń? (
Juwabı: 1500 m/s).
5
*
. Ses jazıw studiyasında sırtqı shawqımnan qorǵanıw maqsetinde
diywalǵa eki qabat etip gilem qaqtı. Bunda shawqım neshe ese
kemeyedi?
6. Jańǵırıqtıń neshe ret esitiliwi nelerge baylanıslı?
7. Esikler ashılǵanda sıqırlaw sestin kemeytiw ushın onıń topsaları
maylanadı. Bunda ne sebepten shawqım azayadı?
8. Kamerton shaqasınıń uzınlıǵı arttırılsa, onnan shıǵatuǵın sestiń
qanday parametri ózgeredi?
9. Avtomobil aydawshıları geyde avtomobil ballonına tewip onıń
qalay jel berilgenligin tekseredi. Ballonnan shıqqan ses ondaǵı hawa
basımına qalay baylanıslı?
10. Shólde jańǵırıqtı esitiw múmkin be?