68
massasınan oǵan túsken suwdıń massası anıqlanadı. Menzurkadan
tasıp shıqqan suw kólemi de anıqlanadı. Bunda deneniń ólshemleri
sızǵısh penen anıqlanıp, kólemi esaplansa, onda tasıp shıqqan suwdıń
kólemine teń ekenligi kelip shıǵadı. Sol suwdıń awırlıǵı esaplansa, tap
suwǵa batırılǵan deneniń hawadaǵı awırlıǵı
P
h
penen suwdaǵı awırlıǵı
P
s
arasındaǵı ayırma
F =
P
h
–
P
s
ǵa teń ekenligi kórinedi.
3,6 N
2,6 N
3 N
15 N
11 N
39-súwret.
40-súwret.
Demek, joqarıǵa kóteriwshi kúsh dene qısıp shıǵarǵan suyıqlıqtıń
awırlıǵına teń boladı eken.
Bul nızamlılıqtı birinshi bolıp tájiriybe tiykarında áyyemgi
grek alımı, fizik hám matematik Arximed (eramızǵa shekemgi
287–212-jıllar) anıqlaǵan. Sonıń ushın joqarıǵa kóteriwshi kúshke
