|
Denelerdiń jumıs atqara alıw qábiletine energiya delinediBog'liq Fizika 6-klassDenelerdiń jumıs atqara alıw qábiletine energiya delinedi.
45-súwret.
Onı túsiniw ushın tómendegi halattı qarap
óteyik. 45-súwrette gerbishtiń shegege salıstırǵanda
eki halatı kórsetilgen. Birinshi halatta shegege
urılǵan gerbishtiń tásiri júda kishi bolǵanlıqtan
shege taxtaǵa kirmeydi dewge boladı. Al, ekinshi
halatta gerbish ádewir biyiklikten túsip shegege
urılǵanlıqtan shegeni taxtaǵa kirgizip jiberedi.
Demek, gerbishtiń ekinshi halatta jumıstı orınlaw qábileti kóp.
Energiya da jumıs sıyaqlı djoullarda ólshenedi.
Másele sheshiw úlgisi
Arbasha gorizontal baǵdarlanǵan 50 N kúsh tásirinde 20 m jıljıdı.
Orınlanǵan jumıstı esaplań.
72
B e r i l g e n:
F o r m u l a s ı:
S h e s h i l i w i:
F = 50 N
s = 20 m
A = F · s
A = 50 N · 20 m = 1000 J.
Tabıw kerek:
A = ?
Juwabı: A = 1000 J.
Oylap koriń. Qaysı halatta mexanikalıq jumıs orınlanbaqta?
Oylap koriń. Qaysı halatta mexanikalıq jumıs orınlanbaqta?
46-súwret.
7shınıǵıw
1. Massası 1250 kg bolǵan granit plitasın 20 m biyiklikke kóteriwde
orınlanǵan jumıstı esaplań (Juwabı: 245 kDj).
2
*
. Denege kóshiw baǵıtında 20 N‚ kóshiwge tik baǵıtta joqarıdan 10
N kúsh tásir etpekte. Bunda dene 10 m ge jıljıdı. Orınlanǵan jumıstı
esaplań (Juwabı: 200 Dj).
3. Massası 50 kg bolǵan bala hár qabatınıń biyikligi 2,5 m bolǵan
úydiń 4-qabatına shıqtı. Bala orınlaǵan jumıstı esaplań. g ≈ 10
N
kg
dep
alıń (Juwabı: 3750 Dj ).
4
*
. Arbasha hám ondaǵı júktiń massası birgelikte 100 kg. Onı 500
N kúsh tásirinde 10 m ge jıljıttı. Orınlanǵan jumıs nege teń? (Juwabı:
5000 Dj).
5. 2 kDj, 0,3 mDj, 350 mDj ǵa teń bolǵan jumıslardı Djoullarda
ańlatıń.
Ámeliy tapsırma
1. Úyińizden mektepke kelgenshe qansha mexanikalıq jumıs
orınlaǵanıńızdı esaplap kóriń. Joldı gorizontal tegis dep esaplań.
2. Záńgi yaki stolǵa shıǵıń. Bunda orınlanǵan mexanikalıq
jumıstı esaplań, dápterińizge jazıń.
|
| |
