|
Zbek1ston respublikasi axborot
|
bet | 20/71 | Sana | 28.05.2024 | Hajmi | 24,2 Mb. | | #255852 |
Bog'liq Ma\'lumotlar bazasi. ZaynidinovX.N.
Relyatsion ma’lumotlar bazasini asosiy tushunchaiari.
Munosabat xossalari qanday?
Munosabatlar sxemasiga tmsollar keltiring.
Relyatsion algebra amallarmi avtib o‘ting.
Relyatsion hisoblash amallarini ayting va misol keltiring.
Ma’lumotlar bazasini rejalashtirish, ioyihalash va iwhninistratorlash
M a’lumotlar bazasini hayot siklini tashkil etish
M a’lumotlar bazasini rejalashtirish
M a’lumotlar bazasini Ioyihalash
M a’lumotlar bazasini administratorlash
M a’lumotga samarali murojaatni tashkil qilishda bazalav o'zaro aloqasi fayl tuzilmalaridan foydalanish
M a’lumotlar bazasida aloqadorlik chegaralari va xavfsizlik choralarini tasvirlash
Tayanch so'zlar: administratorlash, rejalashtirish, birlashtirish, Ioyihalash, konseptual model, fizik model, mantiqiy model.
40
MB adminislratori deyilganda birorta shaxs yoki bir necha shaxslardan iborat boigan va MBni loyihalash, uzatish va samarador ishlashini ta'minlovchidir. M a’lumotlar bazasi tusbunchasi bilan maium otlar banki tushiuichasi ham mavjud. M a’lumotlar banki (MB) tushunchasi ikki xil talqin etiiadi.
Hozirgi kunda ko‘p hollarda ma'lumotlar bazasi
markazlashmagan holda tashkil qilinmoqda. Shuning uchun ma’lumotlar banki va m a’lumotlar bazasi sinonim so‘zlar sifatida ham ishlatiladi.
!. Bosbqacha talqinda, m a’lumotlar banki deyilganda m aiumotlar bazasi uni boshqarish tizimi(MBBT) tushuniladi. M a'lumot bazasi bilan ishlaydigan dastumi ilova deb ataladi. Bitta ma'lumot bazasi bilan juda ko'p ishlashi mumkin.
MB »i ishlatish afzalliklari:
SQL Server Enterprise Manager dasturi yordamida SQL Server himoya qilish vositalaridan foydalanish mumkin. Bu himoya vositalari haqidagi maiumotni SQL Server hujjatlaridan olish mumkin.
Agar shifrlangan tasavvur stmkturasini keyinchalik o'zgartish kerak bo'lishi mumkin boisa quyidagi maslahatdan foydalaning. Tasavvurni aniqlovc-hi SQL yoiiqnom ani matnli faylda saqlab qo'ying.
Tasavvurni shilrlang. Kerak b o isa shifrlangan tasavvur strukturasini o‘zganiring:
Oldingi shifrlangan tasavvurni o'chinsh.
Oldingi tasavvur bilan bir xil nomdagi yangi tasavvur yarating.
Saqlangan matnli fayldagi SQL yoiiqnom adan almashish bufenga nusxa oling.
Tasavvur strukturasini o‘zgartirish.
0 ‘zgartirilgaa SQL yoriqnomani matnli faylda saqlang. Bu faylni ishonchli joyga joylashtirmg.
SQL Server hisob yozuvlarini boshqarish
MB himoya tizimini boshqarish vazifasini (Tools) menyusidagi (Database Security) buvixig‘i yordamida bajarish mumkin. Agar SQL
41
Server loyihasi saqlanayotgan kompyuterda о rnatilgan bo Isa bu buyruqqa murojaat qiiish mumkin. Bu vosita yordamida SQL Serverda registratsiya qiiish uchun hisob yozuvlarini, ma’lumotlar bazalari foydalanuvchilari hisob yozuvlarini va ulaming vazifalarini qo'shish, o'chirish va o'zgartirish mumkin.
SQL Serverda registratsiya qiiish uchun qoilanadigan ikki himoya tizimi mavjud:
SQL Server o‘zining himoya tizimi. Serverda registratsiyadan
o‘tish uchun server foydalanuvchisi nomi va parolini ko‘rsatish kerak.
Windows NT bilan integratsiyalashgan tizimi foydalanuvchi lari hisob yozuvlaridan foydalanadi. Bu holda foydalanuvchi autentifikatsiyasi Windows NT asosida tarmoqda registratsiyadan o' tislida bajariladi.
SQL tilida protseduralardan foydalanish dasturlar tuzish samaradorligini oshiradi. Saqlanuvchi protseduralar (stored protsedure) - bu SQL buyruqlar to^plamidan iborat bolib, bu buvruqlar to ‘plamim SQL SERVER bir marta kompilyatsiya qiladi.
Protseduralaming keyingi ishlatilishida saqlangan protseduralar kompilyatsiya qilinmaydi. Bu protseduralar xuddi algoritmik tillardagi kabi kirish parametrlaridan iborat boTishi ham mumkin.
Saqlanuvchi protseduralar SQL tilida quyidagi buvruq yordamida yaratiladi:
CREATE PROCEDURE
nomi>
|
| |