|
- § . Sistem a inersiya markazining harakati
Pdf ko'rish
|
| bet | 109/191 | | Sana | 15.01.2024 | | Hajmi | 6,72 Mb. | | #137496 |
Bog'liq 1048 pdf 63c96812dd27f 167414376277 - § . Sistem a inersiya markazining harakati
haqidagi teorema
S istem a inersiy a (m assa) m ark azin in g u n g a q o ‘yilgan tashqi va
ichki k u ch lar t a ’siridagi harak atin i aniqlash u ch u n sistem a h a ra k a ti
ning differensial ten glam alaridan foydalanam iz.
(76.3) tenglam alarni hadlab q o ‘shamiz:
=
+ Z ^ v
yoki
- R e + R‘ ■
Ichki k uchlarning xususiyatiga k o ‘ra R‘ - 0 . S huning u ch u n
=
(77.1)
(73.5) ga k o ‘ra,
Mrs = ^ m / v .
Bu ifodadan vaqt b o ‘yicha ikkinchi tartibli hosila olam iz:
d 2r
d2r
м 1 ^ - ^ т- Ф
( 7 7 ' 2 )
(77.2) ga b in oan (77.1) ni quyidagicha yozish m um kin:
d2r
-
M
= Re .
(77.3)
dt2
(77.3) ifodani m oddiy nuqta h arakatin in g differensial tenglam asi
(64.2) bilan taqqoslab, massa m ark azin ing h arakati haqidagi te o re
m ani hosil qilam iz: sistema m assasi inersiya m a rkazida joylashgan
deb qabul qilinsa, и m arkaz tashqi kuchlar bosh vektori ta ’sirida xud-
di m oddiy nuqta kabi harakatlanadi.
(77.3) ni koordinata o ‘qlariga proyeksiyalasak sistem a m assa m ar
kazi harak ati differensial ten g lam alarin in g k o o rd in a ta usulidagi ifo-
dalari kelib chiqadi:
M ^ ± - = Rex , M ^ = R ev , M
^ = R!.
(77.4)
dt2
dt2
y
dt2
K in em atikad an m a ’lum ki, ilgarilam a h arakatdagi jism n in g h o la
ti m azkur jism b itta nuqtasining h o lati bilan a n iq la n a r edi. S hunin g
uch un (77.3) yoki (77.4) te n g la m a larn i jism n in g ilgarilam a h arak ati
differensial teng lam alari deb atash m um kin.
(77.3) ni tabiiy koordinata o ‘qlariga proyeksiyalasak, tab iiy usul-
dagi massa m arkazi harakatining differensial tenglam asi kelib chiqadi:
|
| |
