Zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent

Download 0,73 Mb. Pdf ko'rish
bet	2/15
Sana	06.06.2024
Hajmi	0,73 Mb.
	#260978

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 15

Bog'liq
SAIDA O.T.

MS-DOS
(Microsoft Disk Operating
System) 16 razriyadli ShEHEM lar uchun asosiy OS hisoblanadi. OS murakkab
programma bo‘lib bir nechta qismlardan (modullardan) iborat. Oddiy programma
o‘z ishini tamomlab qandaydir ma’lumot bersa, Os esa signallarni dinamik ketma –
ketligini beradi. Bu boshqaruvchi signallar ma’lumotlarni qayta ishlash jarayonini
boshqaradi. Hozirgacha bir qancha turdagi OS lar ishlab chiqilgan.Ular turli
mashina, arxitektura
va platformalar,hisoblash tizimlari
oilalari uchun
mo‘ljallangan.Mavjud hisoblash tizimlarni izohlarga bo‘lsak har bir guruh uchun
ko‘plab OS ishlatiladi.
Masalan : Shaxsiy kompyuterlar uchun : MS – DOS, Windows, OS/2warp,
OS MAC,
Ishchi stansiyalar uchun : Unix , Solaris ,Linux,…
Super – EHM lar uchun : UNICOS , THE , System V,…
SHEHM uchun sistemaviy programma taminotini 3 ta asosiy guruhga
bo‘lish mumkin : aparaturaga o‘rnatilgan (bog‘liq) programmalar (fermvare),
aparatsion sistemalar (operating system) va programmalash sistemalari (muhitlari)
– PS (programming system), fermvere doimiy xotira (PZU- ROM), aparaturada
saqlanadi va juda kam holatlarda buzuladi.
Bu tizim quydagi asosiy modullardan iborat.
1. Kiritish / chiqarishning asosiy (bazaviy sistemasi(BIOS Basic
Input/Output System, BCVV-Базавая система ввода (вывода). Bu model boshqa
modullardan shu bilan farq qiladikim u doimiy xotirada (ROM- Read Only
Memory, ПЗУ- постояанное запоминающе устройства) saqlanadi. BIOS
mashina qurilmalarini avtomatik ravishda tok bilan ulangandan keyin tekshiradi.
Uning ikkinchi funksiyasi (asosiy ishi) DOS ning keyigi moduli-
boshlang‘ich yuklash blokini tashqi xotiradan operativ xotiraga yuklashdir. BIOS
sistrma uzilishlarini ham qayta ishlaydi.
Uzilish
(интеррипт прерывание) – bu
bajarilayotgan jarayonni unga nisbatan tashqi hodisa tasiri asosida vaqtinchalik
to‘xtatilishiga aytiladi. Asosan programmaviy va apparat uzilish turlari mavjud.
2. Boshlang‘ich yuklash bloki (Boot Record, Блок начальной загрузки-
БНЗ).БНЗ tashqi xotiradan (sistrmaviy diskdan) MS-DOSning yana ikkita
modulini yuklaydi.1)biosning kengaytirish mo‘duli – BIO.COM va ikkinchisi uzu-
lishlarni qayta ishlash – MSDOS.SYS modullaridir.
3. Kamandali protsessor (command.com). Bu maxsus modul – programma
bo‘lib kloviatura yoki kamandali fayillardan kamondalarni qabul qiladi va bajaradi.
DOS tashqi programmalari, amaliy programmalar va maxsus fayl – autoexec.bat
faylini ham bajaradi .

4. MS – DOS ning utilitalari – yordamchi programmalar. Bu programmalar maxsus
ishlar, masalan, diskni farmatlash (farmat.com), tekshirish (chudsk.com), chop
etish (print.com) va boshqalarni bajaradi.
Ko‘rsatilgan 1 – 3 modullar birgalikda aperativ xotiradan 60 Kb joy egallaydi.
Bu tizimda OS uchun va amaliy programmalar uchun 640 Kb xotiraga murojat
qilish ushun ruxsat beriladi. DS – DOS ning oxirgi (6,6.22) versiyalarida
xotiraning yuqori va kengaytirilgan sohalaridan (qismlaridan) foydalanish
mexanizmlari kiritildi.
MS-DOS
modullari
quydagi
tartibda
ish
boshlaydi.1)Bios
2)IO.SYS,
MSDOS.SYS
3)COMPIG.SYS
4)COMMAND.COM
5)AUTOEXEC.BAT
Keyinchalik .com, .exe, .bat.

Download 0,73 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 15

Download 0,73 Mb.

Pdf ko'rish