2
KIRISH
Taraqqiyotning hozirgi bosqichida mamlakatlarning iqtisodiy xavfsizligi
muhim ahamiyat kasb etadi. Negaki, iqtisodiyotning xavfsizligi
holati turli ijtimoiy-
iqtisodiy qarorlar qabul qilishda orientir bo’lib xizmat qiladi.
Iqtisodiy tizimdagi har qanday o’zgarishlar turli xavf-xatar va tahdidlarning
namoyon bo’lishi bilan birga kechadi. SHuning uchun ham mamlakat iqtisodiy
xavfsizligini ta’minlash, unga bo’ladigan turli tahdidlarning oldini olish masalasi
yuzaga keladi.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I. Karimovning «O’zbekiston XXI asr
bo’sag’asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari»
asarining muqaddimasida “xavfsizlik”, “barqarorlik” va “sobitqadam rivojlanish”
kabi tushunchalar do’stlik va hamkorlikning ramzi ekanligi va “aynan
ana shu
tushunchalar har bir mamlakatning, har bir xalqning tinchligi, farovonligi, ravnaqi
uchun mustahkam poydevor”
1
yaratishi alohida ta’kidlab o’tilgan. SHuning uchun
ham O’zbekiston o’zining mustaqil taraqqiyoti
davomida xavfsizlikni, barcha
sohalarda barqarorlik va taraqqiyotni ta’minlash borasida izchil siyosat olib bordi.
Inson hayot faoliyatining barcha sohalarida unga u yoki bu darajada ta’sir
ko’rsatadigan xavf-xatarlar mavjud bo’lib, shu faoliyatni amalga oshirishda, yaqin va
uzoqni ko’zlab, maqsadlar qo’yishda ularni hisobga olish kerak bo’ladi. Aks holda
ushbu xavf-xatarlar real tahdidga aylanib, jamiyatdagi barqarorlikka
putur yetkazishi
mumkin.
Mamlakat iqtisodiyotining rivojlanish yo’nalishlarini belgilashda, ijtimoiy-
iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishda ularning oqibatlarini xavfsizlik nuqtai-
nazaridan tahlil qilmasdan va baholamasdan turib biror bir yo’nalishga ustuvorlik
berish
davlat
va
jamiyatning
hayot
faoliyatini
ta’minlovchi
tizimlarning
parokandaligiga olib kelishi mumkin.
Mintaqaviy va lokal urushlar, texnogen xarakterga ega bo’lgan
halokatlar,
dunyoning bir mamlakatida boshlanib, tezlik bilan boshqa mamlakatlarga ham
tarqalayotgan inqirozlar, terroristik aktlar ham milliy, ham xalqaro darajalarda
xavfsizlikni ta’minlashning zaruriyatini cheksiz oshirmoqda.
AQSH ipotekali kreditlash tizimida ro’y berib, keyinchalik
dunyoning boshqa
mamlakatlariga tarqalib, global xarakter kasb etgan moliyaviy-iqtisodiy inqiroz
jahonning hech bir davlati xavf-xatarlardan kafolatlanmaganligini namoyon qildi.
O’zbekiston ham
