|
inson salomatligiga katta salbiy ta’sir ko'rsatmoqdaBog'liq ‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslikinson salomatligiga katta salbiy ta’sir ko'rsatmoqda.
Butun dunyo sogiiqni saqlash tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, asosan,
80
%
kasalliklar ekologik omillarning ta’siridan kelib chiqar ekan. Atrof-
muhit ifloslanishining inson salomatligiga eng xatarli ta’siri bu — inson
genlarini buzadigan ta’sirning ortib borishidir. Atrof-muhit shunday
omillar bilan to‘yinganki, ular hujayralarga kirib borib DNK molekulalari
faoliyatini izdan chiqaradi. Natijada, genlar tarkibi buziladi (ya’ni,
mutatsiya ro‘y beradi) va bu tug‘ilayotgan bolalarda namoyon bo‘lishi
mumkin. Bunday omillar saraton kasalini chaqiruvchi kanserogenlardan
30
farqli olaroq mutagenlar deyiladi. Bugun insoniyat oldida biologik evolutsiya
natijasida olgan eng bebaho narsa, ya’ni o ‘z irsiyatini himoya qilishday
murakkab vazifa turibdi.
Ekologiyaning ifloslanib borishi va u bilan bog'liq ravishda kishilar
salomatligining yomonlashuvi, aynan insoniyat genofondining buzilishi,
hozirgi zamon global muammolarini chuqur tabiiy-ilmiy tahlil qilish
eng dolzarb masala ekanligiga shubha qoldirmaydi. Shuni qayd etish
kerakki, tabiatshunos olimlar anchadan buyon ro‘y berishi mumkin
bo'lgan halokat to‘g‘risida ogohlantirib kelmoqdalar. Birgumh tabiatshu
nos olimlar sayyoramiz aholisiga quyidagi murojaat bilan chiqqan edilar:
«Bizning barchamizga ilgari mavjud bo'lmagan juda katta umumiy xavflilik
mavjud. Buni uning tabiati va ko'lamiga binoan insoniyat oldida ilgari
paydo bo‘lgan biron-bir xavfga tenglashtirish mumkin emas. Biz
aminmizki, real mavjud bolgan bu muammolar bir-biri bilan o ‘zaro
bog'liqdir va o ‘z ko'lami bo'yicha ularglobaldir. («Kuryer YUNESKO»,
|
| |