• A i,2 = q ( V i V J (6) Gauss teorem asi
  • 4 m n R- 4iten R X 4nen
  • maydonning m a’lum nuqtasidan cheksizlikka k o ‘chirishda bajargan ishiga




    Download 3,55 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet74/141
    Sana20.12.2023
    Hajmi3,55 Mb.
    #124530
    1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   141
    Bog'liq
    ‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik


    maydonning m a’lum nuqtasidan cheksizlikka k o ‘chirishda bajargan ishiga 
    teng.
    Shunday qilib, potensial m aydonning ish bajarish qobiliyatini 
    tavsiflaydi. Agar cheksizlikka birlik zaryad emas, istalgan ^-zaryad 
    ko‘chirilsa, bajarilgan ish:
    A~ = Q 
     
    (4)
    Zaryadlar tizimi hosil qilgan m aydon potensiali zaryadlarning har 
    biri alohida hosil qilgan potensiallarning algebraik yig‘indisiga teng
    (superpozitsiya prinsipi). 
    =
    /
    Bitta nuqtaviy zaryadning maydon potensiali quyidagicha:

    Q
    cp =
    4 7 t £ 0
    (5)
    SI sistemasida potensial birligi voltdir (V).
    I V = ( \ J / \ Kl)
    Maydonning bir nuqtasidan boshqasiga zaryadni ko‘chirishda bajargan 
    ishini potensiallar farqi orqali quyidagicha ko‘rsatish mumkin:
    A i,2 = q ( V i ~ V J
    (6)
    Gauss teorem asi
    Elektr hodisalari fizikasida  - sirt orqali o ‘tuvchi E - elektr maydon 
    kuchlanganlik vektori oqimi tushunchasi muhim ahamiyatga egadir. Agar 
    maydon bir jinsli b o iib , yuza tekis b o isa  - vektor oqimi  bo'ladi:
    0 = E S cos a = En S  
    (7)
    74


    bu yerda, - burchak E - va S - 
    yuzaga tushirilgan h - normal 
    orasidagi burchak(19-rasm).
    Berk sirt orqali o‘tuvchi to ‘liq 
    oqim:
    O = J En ds. 
    (8)
    5
    Misol uchun, q - nuqtaviy 
    musbat zaryad atrofida R - radiusli 
    sferik sirt orqali o ‘tuvchi £ vektor 
    oqimini topaylik (20-rasm):
    0 = <£> E ds = <£>—-— • ~ ds = —i---- % fa d s —!—


    4 m n 
    R- 
    4iten 
    R X
    4nen
    Bundan ko‘rinadiki, vektor oqimi yuza 
    radiusiga bog‘liq bo‘lmaydi. Agar istalgan 
    k o ‘rin is h d a g i yuza ich id a b ir- n e c h a
    zaryadlar b o ‘lsa, unda qo'yidagi ifoda 
    kuchga ega.
    q • 4nR 2 
    R 2
    0
    ~ §>E„ ds = — •
    (9)
    Gauss teoremasi:

    Download 3,55 Mb.
    1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   141




    Download 3,55 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    maydonning m a’lum nuqtasidan cheksizlikka k o ‘chirishda bajargan ishiga

    Download 3,55 Mb.
    Pdf ko'rish