|
‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslikBog'liq ‘. T. ‘Sar0v tabiatshunoslik0 U = j)Bds =
0
(4)
s
(4) ifoda
B
- vektor uchun
Gauss teoremasi deyiladi.
B-
vektor
sirkulatsiyasi
(
j>Bde
)
k o n tu r bilan chegaralangan
sirtni kesib o ‘tuvchi toklaming
a lg e b ra ik y ig ‘in d is i b ila n
aniqlanadi.
j> B d\ = n
(5)
/
^
(5)
ifoda
B
- magnit maydoni
sirkulatsiyasi
to ‘g‘risidagi teoremani
ifodalaydi (27-rasm).
Shuni ta ’kidlash kerakki, agar kontur berk bo‘lmasa, sirkulatsiya
2
vektori j
Bd\
l va 2-boshlang‘ich va oxirgi nuqtalarning joylarigagina
emas, chiziqning shakliga ham bog‘liq b o ‘ladi. Shuning uchun elektrostatik
maydondan farqli, magnit maydoni
nopotensialdir.
Sirkulatsiyasi noldan
farq qiluvchi m aydon
uyurmali
deyiladi. M agnit m aydoni uyurmali
maydondir. Magnit maydonida ÿ tezlik bilan harakatlanuvchi zaryadga
ta ’sir qiluvchi kuch
Lorens kuchi
deyiladi.
FA = g [ v B ]
F^=qvB
sin a
Bu kuch ta ’sirida magnit maydonida harakatlanayotgan zaryadlangan
zarra tezligining absolut qiymati o ‘zgarmaydi, faqat uning yo‘nalishi
o ‘zgaradi, xolos. Demak, Lorens kuchi ish bajarmaydi.
3 1 -§ . ELEKTROMAGNIT INDUKSIYA HODISASI
Tokli kontur magnit maydoni energiyasi
Elektrom agnit induksiya hodisasi 1831 -yilda M .Faradey tom onidan
tajribada olingan natijalami tahlil qilish asosida kashf etildi. Uning mohiyati
shundan iboratki, berk kontur bilan chegaralangan sirtni kesib o ‘tuvchi
magnit induksiyasi oqimi o‘zgarganda, shu konturda induksion tok vujudga
keladi. Bunda konturda induksiya elektr yurituvchi kuchi
|
| |