dF = l \ d i - B \
(2)
I
- tokning 1-o‘tkazgichning hamma nuqtalarida hosil qiluvchi
B -
magnit m aydonini bilgan holda, hamma boshlang'ich
dF kuchlarning
yig‘indisini olib, magnit maydonidagi tokli o ‘tkazgichga ta ’sir qilayotgan
F kuchni topish m umkin.
Shunday qilib, Bio-Savar-Laplas va Am per
qonunlari har qanday tokli o'tkazgichlarning o ‘zaro ta ’sirini hisoblash
imkonini beradi. Biroq hamm a vaqt ham
m urakkab shakldagi tokli
o ‘tkazgichlarning o ‘zaro ta ’sirini analitik ravishda (tahlil asosida)
hisoblashning imkoni bo'lmaydi. Misol tariqasida
L -uzunlikdagi /-tokli
to ‘g‘ri chiziqli o ‘tkazgichga bir jinsli 5-magnit maydonida ta’sir qilayotgan
kuchni topam iz (26-rasm).
F = j dF = 1 j
-d/B = l [ L - B \ ,
arap a = — 6yjica,
F =
I LB 6yjia/iH
(3)
Elektr zaryadlaridan farqli ravishda
tabiatda
magnit zaryadlari mavjud emas,
shuning uchun
B magnit maydoni kuch
chiziqlari boshlanishga ham, oxiriga ham
ega emas. U lar yoki berk,
yoki cheksiz-
likka yo'nalgan bo'ladi. Natijada, ixtiyoriy
berk iS-sirtdan o ‘tuvchi
fi-vektor oqimi
nolga tenglashadi:
B
superpozitsiya q o nun idan foydalanib,
tokning hamm a elementlari hosil qiluvchi
magnit maydonlarini vektor ravishda qo‘-
shish kerak.
Faraz qilaylikki,
Bio-Savar-Laplas
qonuni bo‘yicha /-tokning
A- nuqtada hosil
qilayotgan magnit maydoni
B bo‘lsin (25-
rasm).
Boshqa
It - tokli o ‘tkazgichga ta’sir
etayotgan kuchni topish uchun / ;
d lt
- tok
25-rasm.
elementiga ta’sir qilayotgan kuch ifodasini
yozish kerak. Bu tajribada topilgan Amper qonuni orqali yoziladi:
85
