• 2.2. 0 ‘zbekiston tabiiy sharoiti va tabiiy resurslarining m illiy iqtisodiyotdagi ahamiyati
  • Geografik m uhit-Ъ и
  • Yer resurslar!
  • joylashish deganda,  har qanday nuqtaning ekvatorga va bosh meridianga  nisbatan joylashishi tushuniladi. Tabiiy-geografik jo y la ­




    Download 8,32 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet123/189
    Sana16.12.2023
    Hajmi8,32 Mb.
    #120491
    1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   189
    Bog'liq
    zsnu70eei3bIZoN8cMUU (1)

     
    joylashish deganda, 
    har qanday nuqtaning ekvatorga va bosh meridianga 
    nisbatan joylashishi tushuniladi. Tabiiy-geografik jo y la ­
    shish -  bu ayrim m am lakat, joy yoki nuqtaning tabiiy 
    borliqqa (obyektga) nisbatan joylashishidir (m ateriklarga, 
    tog‘larga, okeanlarga, dengizlarga, daryolarga va h.k.). 
    N. N. Barenskiy iqtisodiy-geografik joylashishni to‘rt 
    guruhga bo'ladi: markazda joylashish
     
    (eng qulay); 
    ichkarida
     
    (chekkada) joylashish, qo'shnichilikjoylashish, 
    dengiz bo'yida joylashish.
    Siyosiy-geografik joylashish deganda, ma’lum bir 
    davlatning siyosiy kuchlarga, harbiy tashkilotlarga, kuchli, 
    agressiv davlatlarga nisbatan joylashishi tushuniladi.
    2.2. 0 ‘zbekiston tabiiy sharoiti va tabiiy 
    resurslarining m illiy iqtisodiyotdagi 
    ahamiyati
    Har qanday davlatning iqtisodiy jihatdan rivojlanishi 
    uning tabiiy sharoiti va tabiiy boyliklari bilan belgilanadi. 
    Tabiiy sh a ro it- bu m a’lum bir paytda ishlab chiqarishning 
    rivojlanishi ham da jam iyatning hayoti va xo'jalik faoliyati 
    uchun m uhim bo'lgan, ammo moddiy va nomoddiy ishlab
    217


    chiqarishda bevosita qatnashadigan tabiat kuchlari, narsa 
    va hodisalaridir. Geografik m uhit-Ъ и  kishilik jam iyatini 
    o'rab turgan tabiatning bir qismi bo'lib, u bilan inson ayni 
    paytda o'zining hayoti va ishlab chiqarish faoliyati bilan 
    bevosita bog'langan. Tabiiy resu rsla r- kishilik jam iyati 
    faoliyati uchun zarur bo'lgan va xo'jalikda bevosita 
    foydalaniladigan tabiat elem entlaridir (modda va quvvat 
    turlari).
    Tabiiy resurslar kelib chiqish m anbalariga qarab 
    energetika, iqlim,suv, mineral,o'simlik, tuproq, rekreatsiya 
    resurslariga bo'linadi. Foydalanish m aqsadlariga ko'ra 
    ko'p m aqsadli (yer, suv, havo, o'rmon), sanoatda, qishloq 
    xo'jaligida ishlatiladigan resurslar ajratiladi. Tugash 
    darajasiga qarab tugaydigan va tugamaydigan resurslarga, 
    tugaydigan resurslar, o'z navbatida, tiklanm aydigan va 
    tiklanadigan (suv, havo, yer, o'rm on, tuproq, hayvon va 
    h.k.) resurslarga bo'linadi.
    Yer resurslar! 
    bu m a’lum bir davlat, viloyat, joy, 
    m intaqa (region) yoki m ateriklar hududidagi tabiiy- 
    tarixiy xususiyatlari bilan ajralib turadigan, aniq bir 
    xo'jalik m aqsadlarida m untazam foydalanib kelinayotgan 
    yoki shu m aqsadlarda foydalanish uchun yaroqli bo'lgan 
    yerlardir. M a’lum bir hududdagi barcha yerlar shu 
    davlatning (viloyatning, tu m anningjyerfondi deb ataladi. 
    M a’lum bir joyning, davlatning yer resusrlari tizim ining 
    tavsifi ana shu davlatning 

    Download 8,32 Mb.
    1   ...   119   120   121   122   123   124   125   126   ...   189




    Download 8,32 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    joylashish deganda,  har qanday nuqtaning ekvatorga va bosh meridianga  nisbatan joylashishi tushuniladi. Tabiiy-geografik jo y la ­

    Download 8,32 Mb.
    Pdf ko'rish