|
Algoritm yozish usullari va ularga misollar
|
| bet | 5/10 | | Sana | 10.12.2023 | | Hajmi | 116.18 Kb. | | #115260 |
Bog'liq I BOB 95826, Amaliy 3, 5-MAVZU-1, 1 ot, pisa-xalqaro-dasturida-matematik-savodxonlik, Najim aka, 3.7 ASOSIY VOSITALARNI INVENTARIZATSIYA QILISH HISOBI, statistika fani kitobi, Qurbonboyeva Qunduzxon Komiljon qizi, atv va ra, atv maruza 14, 3-ma\'ruza, C#, 5-лаборотория, 8-лаборотория2. Algoritm yozish usullari va ularga misollar.
Algoritmni ishlab chiqishda uni bir nechta xil usul bilan ifodalab bersa bo'ladi.
Shulardan uchtasi keng tarkalgan bular :
Algoritmni oddiy tilda tavsiflash
Algoritmni tizim ko'rinishida ifodalash
Algoritmni maxsus (algoritmik) tilda yozish.
2.1 Algoritmni oddiy tilda tavsiflash.
Algoritmlarni ifodalashning eng keng tarkalgan shakli bu oddiy tilda so'zlar bilan bayon qilishdir. Bu nafaqat xisoblash algoritmlarda balki xayotiy turmishdagi algoritmlarga ham tegishlidir. Masalan biror bir taom yoki kandolat maxsulotini tayyorlashning retsepti ham oddiy tilda tavsiflangan algoritmdir. Shaharlararo telefon avtomat orqali aloka o'rnatishning o'ziga xos algoritmidan foydalanasiz. Dukondan yangi kir yuvish mashinasi yoki magnitafon sotib olinsa ishni foydalanishning algoritmi bilan tanishishdan boshlaymiz.
Masalani EXM da echishda ham ko'pincha matematika tilini ham uz ichiga olgan tabiiy tildan foydalanish mumkin. Algoritmning bunday tildagi yozuvi izlanayotgan natijaga olib keladigan amallar ketma- ketligi ko'rinishida bo'lib odam tomonidan bir ma'noli idrok etilishi kerak. So'zlar bilan ifodalangan har bir amal algoritmning qadami deb ataladi. Qadamlar tartib nomeriga ega bo'ladi. Algoritm ketma- ket qadam baqadam bajarilishi kerak. Agar algoritm matnida N-sonli qadamga utilsin deb yozilgan bo'lsa bu algoritmning bajarilishi ko'rsatilgan N- nchi qadamdan davom etishini bildiradi.
Algoritmni oddiy tilda ifodalash qulay bo'lgani bilan murakkab algoritmlarda kurgazmalikni yaxshi ta'minlay olmaydi. Bundan tashqari algoritmning so'zdagi tavsifi xisoblash mashinasiga kiritish uchun yaramaydi. Buning uchun algoritmning mashina tilida shunday bayon qilish kerakki, masalan EXM da echish jarayonida bu algoritm ishni avtomatik boshqarib turadigan bulsin. Mashina tushunadigan shaklda yozilgan algoritm masalani echish dasturidir. Algoritmni oddiy tilda yozishda turt xil amaldan ; xisoblash, N- qadamga o'tish, shartni tekshirish, xisoblashning oxiri, shuningdek kiritish va chiqarish amallaridan foydalanilgan ma'kul. Bo'lar ichida eng ko'p foydalaniladigan xisoblash amalidir.
1.1.2. Dasturlashga kirish.
C++ tili Byarn Straustrup tomonidan 1980 yil boshlarida ishlab chiqilgan. C++ tilida yaxshi dastur tuzish uchun “aql, farosat va sabr” kerak bo’ladi. Bu til asosan tizim sathida dasturlovchilar uchun yaratilgan.
Til alifbosi. C++ tili alifbosi quyidagilarni o’z ichiga oladi:
Katta va kichik lotin alifbosi harflari va ostki chiziq belgisi;
0 dan 9 gacha bo’lgan arab raqamlari;
Maxsus belgilar: " { } , [ ] ( ) + - % * . \ ' : ? < = ! > & ~ ; ^
bo’sh joy belgisi, tabulyatsiya belgisi, yangi qatorga o’tish belgisi;
identifikatorlar;
kalit so’zlar;
operatsiya belgilari;
o’zgarmaslar;
ajratuvchi belgilar;
Leksema. Alifbo belgilaridan tilning leksemalari shakllanadi (mustaqil ma'noga ega bo'lgan tilning minimal birligi).
Leksemalar turlari:
identifikatorlar;
kalit so'zlar;
operatsiyalar belgilari;
o`zgarmas;
ajratuvchi (qavs, vergul, bo'sh joy belgilari).
|
| |
