• Қаршилик термометрлари
  • Термисторлар
  • 1-Amaliy mashьulot. Real oboektlarning tanlash va ularni ishlash ‘olatini щrganish




    Download 335.21 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet5/7
    Sana24.03.2024
    Hajmi335.21 Kb.
    #176089
    1   2   3   4   5   6   7
    Bog'liq
    1-Amaliy mashgulot
    Hybrid-renewable energy systems in microgrids integration, developments and control ( PDFDrive ), 1427572, gipermatnlar yaratish va ishlash, 2 5454015403950874988-3[1], Биринчи бет, Astanov Axliddin, Asosiy makroiqtisodiy ko, 11-маъруза, Additiv va multiplikativ ekonometrik modellarni tuzish, ,,,, Mavzu Erkin savdo va proteksionizm siyosati Reja, Tursunov Murodjon ingliz tilidan mustaqil ishi, Haqidagi fan, 0.В.И. Вешкурцев, Д.Г. Мирошин Практикум по дисциплине Оборудование отрасли, yakka tartibli ishchi reja
     
    (1.10) 




    Токни ўлчаш учун ишлатиладиган қурилмалар кўпинча кўприк схемалар 
    кўринишида бажарилган бўлади. 3.3-расмда Уитсон кўприги схемаси 
    кўрсатилган бўлиб, бу ерда Р
    и
    нчи қийматни ўзгариши ҳисобига кўприк 
    елкасидаги и
    5
    ток ўзгаради. Бу токнинг қиймати контурли токлар тенгламаси 
    орқали АВСДЕ, АВД, ВСД, контурлар учун ва токлар тенгла-маси ѐрдамида А, В 
    ва Д нуқталар учун аниқланиши мумкин, яьни 
     
    5
    1
    4
    5
    3
    2
    2
    1
    6
    1
    1
    5
    5
    2
    2
    1
    1
    5
    5
    2
    2
    6
    6
    1
    4
    4
    5
    5
    2
    2
    0
    0
    i
    i
    i
    i
    i
    i
    i
    i
    i
    j
    R
    j
    R
    j
    R
    j
    R
    j
    R
    j
    R
    j
    R
    U
    j
    R
    j
    R
    j
    R
     
     
     
    (1.11) 

     
    бу тепгламалар тизимсини ечиб қуйидагини аниқлаймиз: 
     
     
     
     
     
    1
    4
    3
    2
    1
    6
    5
    4
    1
    3
    2
    3
    2
    4
    1
    4
    3
    2
    1
    6
    3
    2
    4
    1
    5
    3
    1
    4
    2
    5
    )
    (
    )
    (
    )
    (
    )
    )(
    (
    )
    )(
    (
    U
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    R
    i

    (1.12) 
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
    1.З-расм.
    Токни ўлчаш учун ишлатиладиган 
    қурилма схемаси 
    Автоматик бошқариш тизимларида ҳарорат аа нурланишни ўлчаш учун 
    ҳам турли қурилмалардан фойдаланилади. Булардан энг кўп тарқ-алганлари 
    ҳарорат учун қаршилик термометрлари, термисторлар ва тар-мопаралар 
    бўлса, нурланишлар учун: детекторлар саналади. 
    i


    R


    U
    1

    R
    1
    i
    1
    R
    4

    I
    4
    R
    3
    i
    3

    R
    2
    i
    3




    Қаршилик термометрлари - 170 дан + 700°С гача бўлган ҳарорат 
    оралиқларида ишлатилади. Уларда материал сифатида металлардан, ярим 
    ўтказгичлардан ва суюқликлардан фойдаланиб, бу ишчи агетларнинг 
    солиштирма электр қаршиликлари ҳарорат ўзгариши билан ўзгаради. 
    Термисторлар қаршиликнинг катта температура коэффициентига эга 
    бўлган қаттиқ ярим ўтказгичлардир. Термисторнинг солиштирма қаршилигпни 
    ҳароратги мос ҳолда ўзгаришини қуйидаги экспоненциал боғлиқлик орқали 
    ѐзишимиз мумкнн: 
    )
    /
    /
    (
    0
    0
    2
    t
    e
    t
    e
    e
    P
    P

    (1.13) 
    бу ерда р ва р-1 ва т ҳароратлардаги термисторнинг солиштирма қаршилиги в 
    - термистор материалига боғлиқ бўлган ўзгармас коэффициент. 
    Кўпчилик термисторлар асосан 60 дан 120°С гача оралиқда юқори 
    аниқликда (0,0005° С) ишлайди). 
    Автоматик бошқариш тизимсида кўп қўлланиладиган, динамик тен-
    гламаси эса биринчи даражали инерцион (нодаврий) бўғинлар тенгламаси билан 
    ифодаланиладиган ҳарорат ўлчагичлардан яна бири термо жуфтлардир. 
    Терможуфтлар турли хил электрофизик хусусиятларга эга бўлган иккита 
    материалдан тайѐрланиб, учлари ковшарланган занжирни ташкил этган ҳолда 
    уларни, ишлат жараѐни асосида ковшарланган учларнинг бири қиздирилганида 
    электр юритиш кучи пайдо бўлиши ҳодисаси ѐтади. 
    Автоматик тизимларда, одатда, металл ва яримўтказгич материалла-
    ридан тайѐрланган терможуфтлар қўлланилади. Булар қуйидагилардир: юқори 
    ҳароратли (1600°Сгача) бир электроди тоза материалдан, иккинчиси эса 90% 
    платина ва 10% радийдан ташкил топган қоришамадан тайѐрланади; ярим 
    ўтказгичли бир электроди бор цирконийида, иккинчиси эса графитдан; ўрта 
    ҳароратли (1200°С) гача иш жараѐнида ишловчи хромель (90% никель ва 10% 
    хром қоришмаси) ва алюмелғ (95% никель, 5% алюминий, кремний ва марганец 
    қоришмаси) ва хромель ҳамда копелг (55% мис ва 45% никель) 
    терможуфтлардир. 
     
     

    Download 335.21 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7




    Download 335.21 Kb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    1-Amaliy mashьulot. Real oboektlarning tanlash va ularni ishlash ‘olatini щrganish

    Download 335.21 Kb.
    Pdf ko'rish