3 marta o’zgaradi. Ikki intensivliklar nisbati Bellarda o’lchanadi. M: 4 B. Qattiqlik
0
4
I
I
g
yoki I = I
o
x 10
4
= 10
-6
Vt/m
2
Amalda tovush qattiqligi Bellarda emas,
balki undan kichikroq bo’lgan desebellarda (DB) o’lchanadi. U holda (3)
quyidagi
ko’rinishda
yoziladi
o
дб
I
I
L
lg
10
(3`)Demak
ДБ
1
26
,
1
10
10
/
Lдд
o
I
I
20 DB - intensivlik 100
marta kamayishini ko’rsatadi. Intensivlik 10 J/m
2
s. bo’lsa, u tovush sifatida
eshitilmaydi va quloqda og’riq seziladi. Detsebellarga asoslanib eshitish sohasini 0
dan 120 DB oralig’igacha bo’lish mumkin. 120
DB dan Yuqorisi shovqin
hisoblanadi.Ovoz chiqarish apparati ovoz bo’ylamlari, yumshoq tanglay, lablar
tebranishlari tufayli hosil bo’ladi. Tovush hosil qilishda havo yo’llari (yutqim,
og’iz va burun bo’shliqlari, o’pka, bronx, traxeya ) ishtirok qiladi. Ovozni qabul
qiluvchi organ quloqdir. Quloqda menbrana mavjud bo’lib, uning asosiy qismi har
xil uzunlik va qalinlikda bo’lgan elastik tolalardan iborat, ularning soni 20
mingdan ortiq bo’ladi. Tovushni sezish qattiqlikdan tashqari yuksaklik bilan ham
xarakterlanadi.
Tovush yuksakligi - tovush sifatini aniqlovchi xarakteristika bo’lib,
odamning eshitish organi orqali subyektiv ravishda
aniqlanadi va u chastotadan
bog’liqdir. Chastota
oshishi bilan yuksaklik oshadi, ya’ni tovush "Yuqori" bo’ladi.
Tembr esa tovush energiyasining chastotaga qarab taqsimlanishini xarakterlaydi.