Nurlanish,Konvektiv, turbulent, o‘tish, issiqlik o‘tkazish, tenglama, agregat, kondensasiya,
qaynash, issiqlikni o‘tishi, termik, kuch,buglatish, xarorat, intensivlash
Issiqlik energiyasining elektr magnit to‘lqin yordamida tarqalishi
issiqlikning nurlanishi deb
yuritiladi. Xar qanday jism o‘zidan energiyani nurlatish qobiliyatiga ega. Nurlangan energiya
boshqa jismga yutiladi va qaytadan issiqlikka aylanadi. Natijada nur bilan issiqlik almashinish
jarayoni sodir bo‘lib, u o‘z navbatida nur chiqarish va nur yutish jarayonlaridan tashkil
topadi.
. Gaz yoki suyuqliklarda makroskopik xajmlarning xarakati va ularni aralashtirish natijasida
yuz beradigan issiqlikning tarqalishi
konveksiya deb ataladi.
Konveksiya ikki xil 1.Erkin. 2.Majburiy bo‘ladi.
Gaz yoki suyuqlik ayrim qismlaridagi zichlikning farqi natijasida xosil bo‘ladigan
issiqlikning almashinishi ~tabiiy yoki ~erkin konveksiya deyiladi
37. Gidrodinamika jarayonlar haqida umumiy tushuncha..
aralashtirish,filtrlash, massa, qarshiliklar,suyuqlik tezligi, hajmiy sarf, Bernulli, napor,
gidrodinamika.
Kimyoviy sanoatining barcha tarmoqlarida gidromexanik jarayonlar ko’p ishlatiladi. Bunday
jarayonlar qatoriga quyidagilar kiradi: a) suyuqliklar, gazlar va ularning aralashmalarini
truboprovodlar va qurilmalar orkali siljitish; b) xar xil jinsli sistemalarni turli usullar bilan
ajratish (cho’ktirish, sinflash, filtrlash, syentrifugalash); v) suyuq muxitlarni aralashtirish; g)
kattik jismlarni xavo oqimi yordamida uzatish (pnevmotransport); d) mavxum qaynash
qatlamining xosil bo’lishi. Bu jarayonlarning tezligi gidromexanika konunlari bilan ifodalanadi
Idishdagi suyuqlikning pastki yupka devordagi dumalok teshik orkali okib tushgandagi
sarflanish miqdorini aniklashni kurib (chikamiz (3.20-rasm, a). Idishda ideal suyuqlik bulib,
uning balandligi bir xil vaziyatda uzgarmasdan turadi. Idishning pastki kismiga parallel
bulgan 0-0 tekislikka nisbatan 1-1 va 2-2 kesimlar uchun Bernulli tenglamasini yozamiz:
Gidrodinamikani o’rganish masalalari uch turga bo’linadi: ichki, tashki va aralash. Suyuqlik
yoki gazlarning truba va kanallar bo’yicha xarakati gidrodinamikaning ichki vazifasini, kattik
zarrachalarning gaz yoki suyuq muxitdagi xarakati tashki vazifani, suyuqlik va gazlarning
kattik jism katlami orkali xarakati esa aralash vazifani tashkil etadi.
