Asosiy tushuncha va ta’riflar:
Faoliyat – ma’lum darajada xo‘jalik samarasiga erishish maqsadida inson bilan tabiat
hamda antropogen muhitning
maqsadga yo‘naltirilgan o‘zaro ta’sir jarayonidir.
Xavf – tirik yoki o‘lik materiyaning insoniyat sog‘ligiga, tabiatga va material
boyliklarga zarar yetkazuvchi,
baxtsiz va
ko‘ngilsiz hodisalarga olib keluvchi salbiy xususiyatlaridir.
Xavflarning sinflanishi
1. Kelib qikish tabiatiga
ko’ra xavflar quyidagilarga
bo’linadi: tabiiy, texnikaviy, antropogen (inson bilan bog’lik),
ekologik, aralash (ikkita va undan ortiq).
2. Maxsus standartlar
bo’yicha: fizik, kimyoviy, biologik va
psixofiziologik.
3. Salbiy oqibatlarning vaqt
bo’yicha kelibchiqishigako’ra
xavflar impulsli va kumulyativ (inson organizmida
yig’iluvchi)
bo’ladi.
4. Olib keluvchi oqibatiga
ko’ra: toliqish, kasallanish,
jaroxatlanish, xalokat,
yong’in va o’lim xavflari.
5. Keltiruvchi zarariga
ko’ra: ijtimoiy, texnik, ekologik.
6. Yakkalashi
bo’yicha: litosfera, gidrosfera, atmosfera va
kosmos bilan
bog’lik bo’lgan xavflar.
7. Kelib chiqish soxasiga
ko’ra: turmushga, sportga, yo’l -
transportiga, ishlab chiqarishga oid xavflarga
bo’linadi.
8. Tuzilishiga
ko’ra xavflar oddiy va xosil qilingan
(oddiylarning
ta’sirida xosil qilingan) bo’ladi.
9. Insonga
ta’sir qilish xarakteriga qarab faol (aktiv) va
sust (passiv) xavflar
bo’ladi.
ҲАЁТ
ФАОЛИЯТИ