5-Ma’ruza
Mavzu: Kommutatsiya
maydonini qurish usullari
Kommutatsiya maydoni ma’lumotlarni uzatish vaktida kirish liniyalarni
chikish liniyalari bilan ulash vazifasini bajaradi.
Kirish chikish rakamli liniyalarining bir xil
vakt oraligidagi kanallarni
kommutatsiya kilish fazoviy kommutatsiya bloklarida amalga oshiriladi (1 – rasm).
Fazoviy kommutatsiya bloki N kirish va M chikish rakamli liniyasiga (rakamli trakt) ega
bulgan kommutator.
1 – rasm. Fazoviy kommutatsiya bloki
Kirish va chikish liniyalari mos ravishda n = 32 vakt kanalga ega bulgan rakamli
liniyalardan iborat. Bunday kommutatorlar «VA», «YOKI», «YUK» sxemalari yoki
multipleksorlar asosida kurilishi mumkin. Fazoviy kommutatsiya
bloki i ni - vakt
kanalini boshka bush vakt kanali bilan kommutatsiya kila olmasligi uchun yukotilgan
chakiriklar soni oshadi. SHuning uchun E-ATS da birgina
fazoviy kommutatsiya bloki
(FKB) ishlatilmaydi.
Amaliyotda rakamli liniyalardagi xar xil vakt kanallarni ulashga kilishga tugri
keladi. Bunday kommutatsiyani vakt kommutatorlari amalga oshiradi (2 - rasm).
2 – rasm. Vakt buyicha kommutatsiya bloki
i – vakt (M: 10) kanalini j – vakt (M :14) kanali (i ≠ j) bilan kommutatsiya kilish
uchun i – vakt kanali signalini(kod kombinatsiyasini) j -
vakt kanali paydo bulguncha
eslab turish va shu vakt kelganda unga shu kod kombinatsiyasini uzatish kerak. SHuning
…
…
…
…
0
7
31
0
31
0
31
… …
0
7
31
…
…
1 РЛ
M РЛ
.
.
.
.
.
.
.
1 Р
N Р
0
10
31
0
31
0
31
… …
0
31
…
1 РЛ
N РЛ
1 РЛ
M РЛ
.
.
.
.
.
.
.
14
…
… …
… …
uchun VKB xotira kurilmasi asosida amalga oshiradi. Kommutatsiya jarayoni i – vakt
kanali vaktida yozish, j - vakt kanali vaktida ukishdan iborat buladi. Agar bitta rakamli
liniya ichida bush vakt kanali bulmasa, yukotishlar extimoli oshadi. SHuning uchun VKB
va FKB birgalikda ketma – ketlikda ishlatiladi. Ularni ketma – ket ulash xar xil usulda
bulishi mumkin : V – V, V – F – V, V – F – F – V, V – F – F - F – V.