|
1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti milliy libos va san’at fakultetiBog'liq choriyeva manzura7777777 5-markazlar, Kodirova M, kimyoviy-texnologiyaning-jarayonlari-va-qurilmalari, MAlumotnoma, RQLK mustaqil ish 51-NOMER, 1, 122223323233, 24.buyuk britaniya xx asr oxiri xxi , Adabiyotlar sharxi. Asosiy qisim-fayllar.org, Arab xalifaligi davrida Movarounnahr va Xuroson Reja I. Kirish , 6-sinf-biologiya-botanika-fanidan-testlar-1, Tursunova MUattar 4, Tursunova MUattar 3, 0000000020
Uyg'onishning bunday talqiniga qarshi bu xodisa turli mamlakatlarda mintaqaviy,
ayrim ko'rinishlarda amal qilishi mumkin, lekin u umumjaxoniy fenomen bo'lishi
mumkin emas, deb xisoblovchilar xam bor. Uyg'onish davri Xitoyda (Konrad),
Kuriyada (Ten), Eron-Tojikistonda (Braginskiy, Nikitin), Xindistonda (Selishev),
Turkiyada (Mellov), Armanistonda (Chaloyan), Ozorboyjonda (Gajiev), Gruziyada
(Nutsubidze, Natadze) kechkanligi xaqida ayrim ma'lumotalar keltiriladi. Ayni
choqda xar ikki qarash tarafdorlarini Yevropa Uyg'onish davrini mutlaqo betakror
xodisa deb qarovchi mualliflar (A. Losev, M. Petrov) jiddiy tanqid qiladilar.
O'zbekistonda
Sharq
Uyg'onish
davri
masalasi
maxalliy
materiallarni
umumlashtirgan xolda yetarli ishlanmagan. Markaziy Osiyo mintaqasidagi
Uyg'onish xaqida gap borganda IX-XII asrlar avvalo xorijiy madaniyat va qaror
topgan islomiy eti'qodga nisbatan rivojlangan va boyigan qadimiy madaniyat
negizida milliy Uyg'onish deb qaralmog'i lozim. Markaziy Osiy uzoq yillik tarixida
ko'p bosqin va talonchiliklarni ko'rdi, ularga qarshi ozodlik va mustaqillik uchun
kurash olib bordi. xaqiqat shundaki, xar bir bosqindan so'ng milliy davlatchilik va
madaniyat tiklandi. Mustaqillikka intilish g'oyasi va xarakati o'zga xalqlar
tomonidan yaratilgan madaniyatlarni inkori emas. Markaziy Osiyo madaniyatida
umuminsoniy
axamiyatga
molik
jamiki
madaniyat
yutuqlari
ijodiy
uyg'unlashganidek,
ayni
paytda
mintaqa
madaniyati
boshqa
xalqlar
madaniyatlariga samarali ta'sir ko'rsatdi va ularni boyitdi. Me’morchilik va amaliy
san’atda yangi tendensiyalar rivojlandi. Shu bilan birga qadimgi an’analar
o‘zlashtirilib, ular yangi mazmun bilan boyitildi. Unda yangi konstruksiyalar
vujudga keldi. Ibodatxonalar bilan bir qatorda ko‘p qavatli va shinam binolar qad
ko‘tara boshladi. Binolarning tashqi va ichki ko‘rinishlarini bezash, ular ichidagi
fazoni tashqil qilish masalasida ancha yutuqlarga erishildi. Bu qilingan ishlar
keyingi Yevropa san’atida ko‘proq ahamiyatga ega bo‘ldi. Uyg‘onish davrining
o‘ziga xos tomonlari protorenesans davrida dastlab italiya rangtasvirida o‘zini
namoyon qildi. Ijodkorlar diniy mavzuda ishlangan devoriy suratlarda realistik
mazmunni ilgari sura boshladilar. Insonlar orasidagi munosabatlar, muhabbat,
olijanoblikni, razillik, xudbinlikka qarshi qo‘ya boshladilar, voqelikning real
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti milliy libos va san’at fakulteti
|