11-savol: batareyani qanchaga yetishini aniqlash?
Batareya yoki akkumlyator parametrlari:
1) Nominal kuchlanishi ( v )
2) Sig’imi ( a/s amper soat )
Biz o’zimizga kerakli kuchlanish yoki sig’imdagi batareyani olishimiz uchun batareyalarni parallel qilib ulaymiz. Parallel ulashda, batareya kuchlanishi o’zgarmasdan qoladi. Sig’imi esa, barcha batareyalarni sig’imini umumiy yig’indisiga teng.
U=1,5v I=50mA C=6000mA/s
T=C/I=6000/50=120 demak batareya 120 soatga yetadi ekan.
12-savol: multimetr olgan yaxshimi yoki klesh olgan yaxshimi?
Aytib o’tamiz oddiy multimetrda ham o’zgaruvchan, o’zgarmas tok va kuchlanishlarni o’lchaydi, shuningdek boshqa ko’plab, qarshilik, diod va boshqa funktsiyalari bor. Lekin multimetrda 10 ampergacha tokni o’lchash imkoni bor holos.
Yuqorida aytib o’tgan parametrlarni klesh bilan o’lchab bo’lmaydi. Kleshni afzalligi zanjirni ajratmasdan turib tokni o’lchasa bo’ladi. Ayrim joylarda zanjirni uzmasdan tokni o’lchash kerak bo’ladi shunday holatlarda kleshdan foydalanamiz.
Ko’pgina kleshlarimiz kuchlanish va qarshiliklarni ham o’lchash funktsiyalari bor biroq diapazoni oz bo’ladi. Baribir har doim multimetr kerak bo’ladi.
Tanlash sizni o’zingizga bo’g’liq.
13-savol: om qonuni bo’yicha ma’lumot
Om qonuni bu elektr zanjiridagi kuchlanish, tok va qarshiliklarni o’zaro nisbatlarini hisoblash uchun foydalaniladi.
I=U/R I - tok, U - kuchlanish, R - qarshilik
Agar bizga bu kattaliklardan istalgan ikkitasi malum bo’lsa, uchinchi kattalikni Om qonuniga ko’ra aniqlaymiz.
Misol 1: Zanjirdagi tokni topamiz
U = 12v R = 6 Om I = ?
I = U/R I = 12v/6 Om = 2A
Misol 2: Zanjirdagi qarshilikni topamiz
U = 24v I = 6 A R = ?
R = U/I R= 24v/6A = 4 Om
Misol 3: Zangirdagi kuchlanishni topamiz.
I = 5A R = 8 Om U = ?
U= I*R U= 5A*8Om = 40 v
|