|
Ozbekistanda telekamunikatsiya ham simsiz texnologyalardin’ rawajlaniwina ta’sir etiwshi tiykargi faktorlar
|
| bet | 3/17 | | Sana | 20.04.2023 | | Hajmi | 70.46 Kb. | | #52856 |
Bog'liq Qalbaev Sardarbek 00066441, Hasanova Sh.(falsafa va madaniyatshunoslik), Gaz payvandlash ishlari o‘quv amaliyoti majmuasi 20 10 22docx, Rasmli tо‘plamlar, mulyajlar yordamida mashg’ulotlar tashkil etish, Tashqi qurilmalar turlari va vazifalari, 2-tajriba, AJNIYAZ ATINDAG’I NO’KIS MA’MLEKETLIK PEDAGOGIKA INSTITUTI MSHT 4 G KURS TALABASI ORINBAEVA MUXABBATTIN SLAYD JUMISI., 1 sinf Chiroyli yozuv To\'garak Yangi 2023-2024, 10-sinf Jahon tarixi tazorat testi1, Ssenariy Muhammad Yusuf ta, gospital, Elektronika va sxemalar Yakuniy nazoray savollari Birinchi var fayllar (1), TTB 2-ma\'ruza3.Ozbekistanda telekamunikatsiya ham simsiz texnologyalardin’ rawajlaniwina ta’sir etiwshi tiykargi faktorlar.
Komp´yuter tarmaqları xabarlardı elektr signalları kórinisinde uzatıw hám qabıllawga qánigelesken ortalıq. Tarmaqlar qanday da bir maqsetke erisiw ushın qurıladı, yaģnıy baylanısqan kompyuterler arqalı qanday da bir máselelerdi sheshiw ushın qánigelestiriledi. Tarmaq xızmetlerine tómendegilerdi mısal sıpatında keltiriw múmkin: Fayl serverde saqlaw xızmeti. Bunda tarmaqtaģı barlıq kompyuterler tiykarģı kompyuterdiń (server) maģlıwmatlarınan paydalanıw yamasa óz maģluwmatların tiykarǵı kompyuter yadına jaylastırıw múmkin; Bir printerden shigariw (print server) xızmeti. Bunda tarmaqtaǵı barlıq kompyuterler óz maģluwmatların xızmeti kiritilgen kompyuter basqarıwı arqalı qaģazģa basıp shıģarıwı múmkin; tarmaqtaģi kompyterlerge Internetti tarqatiw (Proksi server) xızmeti. Bunda tarmaqqa jalģanģan barlıq kompyuterler xızmeti kiritilgen kompyuter basqarıwı arqalı bir waqıtta İnternet yamasa basqa xızmetlerden paydalanıwı múmkin; 5 Kompyuter hám paydalanıwshı basqarıwınıń xızmeti. Bunda tarmaqqa jalģanģan barlıq kompyuterlerdiń hám olarda esapqa alınģan paydalanıwshılardıń tarmaqta ózin tutıwı hámde iskerlik alıp barıwı belgilenedi hám qadaģalanadı. Xabardı uzatıw hám qabıllaw. Tarmaq hár dayım bir neshe kompyuterlerdi birlestiredi hám olardan hár biri óz xabarların uzatıw hám qabıllaw imkaniyatına iye. Xabar uzatıw hám qabıllaw kompyuterler ortasında náwbet penen ámelge asırıladı. Sonıń ushın hár qanday tarmaqta xabar almasıwı basqarıp turıladı. Kompyuterler tarmaqları shólkemkestirilgennen soń ondaģı barlıq kompyuterlerdiń mánzilleri belgilenedi. Tarmaqta mánzil túsinigi. Kompyuter tarmaqlarında mánzil túsinigi sıpatında tómendegi pikirlerdi keltiriw múmkin: 1. Mánzil kompyuter yadınıń bóleklerin, kompyuterdiń kiritiw-shıģarıw qurılmalarınıń portın, esaplaw tarmaģı kompyuterlerin hámde basqa maģlıwmat dereklerin yamasa olardı uzatıw ushın belgilengen orındı anıqlaydı. 2. Mánzil esaplaw tarmaqlarında uzatılıp atırģan maģlıwmatlardı qabıllawshı yamasa jiberiwshilerdi anıqlawshı maģlıwmatlardıń izbe-izligi. Kompyuter tarmaqlarında mánzil tiykarģı túsinik esaplanadı. Máńzildıń eki túri boladı. Kompyuter tarmaqların olardıń geografiyalıq jawlasıwı, mashtabı hámde kólemine qarata bir neshe túrlerge ajıratıw múmkin, máselen: Tarmaqtıń aymaqlar boyınsha tarqalıwı tómendegishe Lokal tarmaq – bir kárxana yamasa mekemedegi bir neshe jaqın imaratladaģı kompyuterlerdi óz baylanıstırģan tarmaq. Local tarmaqtıda ekige bolinedi. PAN (Personal Area Network) — jeke tarmaq, bir shaxsqa tiyisli qurılmalardıń óz ara baylanısta bolıwı. LAN, (Local Area Network) bir ofis yamasa kárxana ishindegi tarmaq bolıp, ol tek sol tarmaqqa tiyisli kárxana jumısshıları kiriwi mumkin bolģan lokal tarmaq CAN (Campus Area Network — kampus tarmaģı) – jaqın jaylasqan binalardıń lokal tarmaģın birlestirgen tarmaq. Aymaqlıq tarmaqlar – mámleket, qala hám wálayatlar dárejesinde kompyuterlerdi hám lokal tarmaqlardı arnawlı baylanıs yamasa telekommunikaciya kanalları arqalı óz ara baylanıstırģan tarmaqlar. MAN (Metropolitan Area Network) — qala ishindegi bir neshe mekemelerdi birlestirgen tarmaq. Global tarmaqlar - ózine pútkil dúnya kompyuterlerin, abonentlerin, lokal hám aymaqlıq tarmaqların telekommunikaciya (kabelli, sımsız, jasalma joldas) baylanısları tarmaģı arqalı baylanıstırģan iri tarmaq. WAN (Wide Area Network) — Duńya júzlik tarmaq, qálegen adam jalǵanıw huqıqına iye boladı. Har qanday háreketleniwshi dene hám zat ushın tezlik túsinigi hám onıń ólshew birlikleri bar bolģanınday, xabardıń da uzatıw tezligi hámde ólshew birlikleri bar boladı, bular, bit, bayt, Kilobayt, Megabayt, Gigabayt, Terabayt, Petabayt. En kishi olshem birligi bit (binary digit-eki san). 0 hám 1 sanı. Fizik esaplanadi. 23 bit=1 Bayt. 210 Bayt =1024 Bayt=1 Kbayt, 210 Kbayt =1024 Kbayt=1 Mbayt, 210 Mbayt =1024 Mbayt=1 Gbayt, 210 Gbayt =1024 Gbayt=1 Tbayt, 210 Pbayt =1024 Pbayt=1 Pbayt, Komputer tarmaģinda tarmaq xabar almasiw tezligi oniń texnikaliq quramina baylanisli. - Bit/sekund – bir sekundta baylanıs ortalıģı arqalı uzatılatuģın bitler sanı; Kbit/sekund – bir sekundta baylanıs ortalıģı arqalı uzatılatuģın mıń dóńgeleklengen bitler sanı; Mbit/sekund – bir sekundta baylanıs ortalıģı arqalı uzatılatuģın 4.Ekanomikada informatsiyaliq sistemalardin mobil flatforma texnalogiyalarinin’ orni ha’m a’himeyeti
Búgingi kúnde dúnyanıń kóplegen mámleketlerinde keń tarqalıpıp atırǵan, atap aytqanda, biziń jurtımızda da derlik hár bir internet paydalanıwshısına jaqsı tanıs bolǵan Telegram messenjeri bunnan bir neshe jıl burın Rossiyalıq programmist ájaǵa -úkeler tárepinen jaratılǵan. Telegram messenjerine vKontakte social tarmaǵın jaratqan ájaǵa -úke Pavel hám Nikolay Durovlar tárepinen tiykar salınǵan. Pavel Durovning atap kórsetiwe qaraǵanda, ol 2011 jıldan baslap óz-ara xabarlar hám fayllar almaslawǵa járdem beretuǵın messenjer jaratıw ústinde saldamlı bas qotirgan. Tiykarınan, Telegram aldısında social messenjer wazıypasın orınlawǵa qaratnmagan, bálki ol eki ájaǵa -úke arasında óz-ara sáwbet ushın xizmet etiwi názerde tutılǵan edi, dep jazadı Telegram-Free nashri.
Pavel Durov - Telegram ushın tiykarǵı kod hám interfeysti programmalaǵan
Nikolay Durov - messenjer ushın MTProto shifrlaw kodın jaratqan
Mine sol tártipte házirgi kúnde eń kópshilikke arnalǵan hám funksional messenjerlerden biri dúnyaǵa kelgen. elegram — operativ xabar almaslaw quralı. Ápiwayı paydalanıwshılar tekst járiyalawuvdan tısqarı bir-birlerine hár birewiniń kólemi 2 GB ge shekem bolǵan suwret, video, audio hám hár túrlı fayllar jiberiwleri hám de dawıslı hám video qońırawlardı ámelge asırıwları, kanal hám gruppalarda dawıslı hám de video chatlarda qatnasıwları múmkin.
Joqarı jemisdorlikka iye jumıs jayı sistemalarınıń komponentleri kóp ıssılıq ajıratıwı hátte kishi kárxanalar esaplanǵan kompaniyalar da kóp energiya jumsaw máselesi ústinde saldamlı o'ylay baslarına alıp keldi. Tek ekonomikalıq faktorlardan tısqarı bir ofisda isleytuǵın kompyuterlerdiń úlken shawqım payda etisleri, ásirese jaz aylarında isenimlilikleri tómenlewi menen baylanıslı máseleler de bar. Bir esaplab kóriń, tek 15 xızmetker isleytuǵın ofis mısal ushın 3-5 kilovatdan kóp elektr energiyası sarplaydı, bunnan tısqarı sawıpıw yamasa qizdırıw sıyaqlı qurılmalar da bar. Prosessorlar hám basqa komponentlerdiń kóp energiya jumsawları serverler óndiriwshilerdi uwayımlantıradı.
Serverler joqarı nátiyjelililikke hám odan da kóbirek isenimlilikke ıyelewleri kerek. Kópshilik shólkemler arnawlı qurılmalarǵa ornatılǵan bir neshe serverlerge iye esaplanadılar. Bunday serverli sistemalar joqarı jemisdorlik, úzliksiz islew sıyaqlı kishi kólemlerge ıyelewleri kerek. Mine sol mazmunda joqarı jemisdorligini saqlap qalǵan halda ılajı bolǵanınsha ıqsham hám júdá kem energiya sarplaytuǵın bleyd-serverler (Blade-lezviya anglichan sózinen) dep atalıwshı jińishke serverler júdá ataqlıdirlar.
Eń jemisdor Intel prosessorlari búgingi kúnde 90 -130 vatt átirapında ıssılıq ajratadı, chipset da 50 vatt ıssılıq payda etedi. Intelg’ Core Duwa mobil prosessorlarida ıssılıq ajıratıw maksimum 50 vattni quraydı (2, 33 GGs chastotalı modeller ushın ), chipset ıssılıq payda etiwi bolsa 15 att ge shekem kemeytirilgen. Yonah mobil prosessorini jaratıwda Intel kompaniyası jemisdorligini asırıw hám ıssılıq ajıratıwın kemeytiw ushın kóplegen texnologiyalardı qolladı.
Intel Core (Yonah) prosessorini óndiriste 65-nm jańa texnologiyalıq procesin qóllaw esabına tranzistorlar shamaların kemeytiwge hám kristalda elementler jaylastırıw tıǵızlıǵın asırıw menen bir qatarda Yonah yadrosı menen prosessorlar tómendegi qatar kórsetkishlerge iye:
Prosessor múmkinshiliklerin bólistiriw menen eki yadroda tapsırmalar tarmaqların parallel atqaradı. Kiritilgen kesh L1: 32 Kb instruksiyalar hám 32 Kb maǵlıwmatlar ushın.
L2 - Intel Smart Cache kesh-yadı. Kesh-yadınan nátiyjeli paydalanıwdı támiyinleytuǵın Advanced Transfer Cache arxitekturası menen isleytuǵın 2 Mb kólemge hám 2 yadrolı sistema jemisdorligini asırıw hám de energiya jumsawdı kemeytiw ushın prosessorli shinasiga iye
Intel Digital Media Boost - úlken kólem degi resursların talap etiwshi túrli - audio/video suwretlerdi, úsh ólshemli grafika yamasa ilimiy esaplawlardı islep shıǵıw joqarı jemisdorligini támiyinleytuǵın Streaming SIMD Extensions 2 (SSE2) hám Boost Streaming SIMD Extensions 3 (SSE3) klassdagi instruksiyalarni islep shıǵıwdı jaqsılaytuǵın prosessor arxitekturası jańa elementi.
5. Zamanagoy tekst redaktorlari. Tekstli redaktorlardin tiykargi tusinikleri ham islew printsipleri. Zamanagoy tekst Redaktorlarin analizlew. Tekst redaktorlarinda Smart Art, Word art, tavlitsalar, gifer baylanis ham makroslar memen opiratsiyalardi orinlaw
. Tekstei basqa bir tu’rdegi bag’analarg’a bo’liw talap etilse, Chislo kolonok aynasında bag’analar sanın tan’law za’ru’r. Eger bir waqıttın’ o’zinde bag’analardı bir-birinen sızıq penen ajıratıw lazım bolsa, Razdelitel so’zi janında belgisin qoyıw kerek. Bul buyrıqqa piktogrammalar qatarında su’wret sa’ykes keledi. «Kolonki» buyrug’ı ja’rdeminde kolontitullar, tu’sindirmeler, ramkalar ishindegi tekstti bag’ana ko’rinisinde su’wretlew mu’mkin emes. Bunday jag’daylarda «Tablitsa» menyuinen paydalanıwdı usınıs etemiz. Tekstke qosimsha mag’lıwmatlar kiritiw Ko’p jag’daylarda hu’jjet betlerine sa’ne (waqıt) ha’mde raqamlar qoyıw, redaktorlawshıg’a bolsa qosımsha qolaylıqlar jaratıw kerek boladı.
Kompyuterdin’ klaviaturasına jaqsılap itibar bersen’iz, ondag’I simvollar sanı
sheklengenligine isenim payda etesiz. Tekstti terip atırg’anda, ± simvolı kerek bolıp
qaldı. Bunday hallarda teriwdi toqtatıp turg’an halda «Simvol» buyrug’ın isletin’
Zfnvf bolg’an buyrıq aynasıtan kerekli simvoldı belgilep «Vstavit» tu’ymesin
basın’. Eger kerekli simvol tabılmasa, «Shriftı» aynasınan basqa shrift tan’lan’.
Talab etilip atırg’an simvol a’lbette tabıladı, onı belgilep «Vstavit» tu’ymesin basın’.
Aynanı jabıw ushın «Zakrıt» tu’ymesi basıladı.
|
| |
