Cholgʻu ijrochiligida musiqiy taʼlim uzviyligini taʼminlash
Providing the integrity of music education in instrumental performance
Tashkent, Uzbekistan
129
talabalarda asarni ijro etishda badiiylik tamoyillarining yetishmasligi ko„p
kuzatilmoqda. Musiqiy asarni ijro qilishni o„rganishni boshlashdan avval asarning
mazmunini tushunib yetish kerak. Buning
uchun asarning kompozitori, yozilgan
davri, janri, shakli bilan tanishib chiqish tavsiya etiladi.
Xulosa o„rnida shuni aytib o„tish joizki musiqiy ta‟lim yo„nalishidagi
uzviylikda kuzatilayotgan umumiy kamchiliklar quyidagi jihatlarda kuzatilmoqda:
asarni talab darajasida ijro qila olmaslik, ijro holatidagi kamchiliklar, asarda badiiylik
yetishmasligi, musiqiy nazariy fanlarning
puxta egallanmaganligi, nota o„qishdagi
kamchiliklar. Bu nimaga borib taqaladi? Albatta o„quv jarayonida tizimli standart
dastur mavjud emasligiga taqalmoqda. Ta‟lim muassasalarida o„quv qo„llanma va
adabiyotlarning viloyatlar kesimida
teng taqsimlanmaganligi, chekka joylarda o„quv
qo„llanmalarning yetishmasligi ta‟lim tizimining hozirgi zamon talablariga mos
ravishda rivojlanishiga salbiy ta‟sir ko„rsatmoqda. Musiqa ta‟lim tizimida o„qitish
jarayonida o„quvchini bir bosqichdan keyingi ta‟lim bosqichiga o„tib, ta‟limni uzviy
davom ettirishida uni to„g„ri yo„naltirish, qobilyatlarini
inobatga olgan holda dars
jarayonlarini tashkil etish, sozanda sifatida rivojlantirish unga ta‟lim
berayotgan
o„qituvchilarning pedagogik mahoratiga, va albatta ta‟lim muassasasining ta‟lim
berish sifatiga borib taqaladi. O„quv jarayonini tizimli tashkil etishda ta‟lim
muassasalarining o„zaro muloqotda bo„lib turishi ta‟lim sifatiga ijobiy ta‟sir
ko„rsatadi. Misol uchun o„rta maxsus bilim yurtlari o„quvchilari
tomonidan bolalar
musiqa va san‟at maktablarida turli xil ijodiy konsertlar, mahorat darslarining tashkil
etilishi o„sha yerda ta‟lim olayotgan o„quvchilarga juda katta ijobiy ta‟sirini
ko„rsatadi. Bola ijrochilarning ijro mahoratini kuzatar ekan o„zi ham kelajakda ana
shunday ijro mahoratiga ega bo„lishi kerakligini tushunadi.
Ijrochilarning ijro
mahoratiga havas qilgan holda o„zi ham ana shunday ijrochi bo„lishga intiladi.
Shunday qilib ijrochi musiqiy ta‟limning har bir bosqichida o„rgatiladigan
bilimlarni talab darajasida o„zlashtirishi, o„z ustida muntazam ishlashi, ijrosi sifatida
to„g„ri yo„naltirilishi uning kalajakda mohir sozanda bo„lib yetishiga xizmat qiladi.
REFERENCES
1.
A.Tashmatova – “Ijrochilik san‟ati tarixi”
2.
U.Yunusov – “Xalq cholg„ularida ijrochilik” (Dutor)
3.
O.Nazarov – “Qashqar rubobi” (bolalar musiqa va san‟at maktablari uchun o„quv
qo„llanma)
4.
U.Rahmatullayeva, N.Atayeva, F.Rasulova – Dutor (bolalar musiqa va san‟at
maktablari uchun o„quv dasturi)
