Muammoli vaziyat metodi – talabalarni muammoli vaziyatga to‘qnash kelishini ta’minlash asosida ularning bilish faoliyatini faollashtirishga asoslanadigan yo‘l. Metodning mohiyati aniq vaziyatni tahlil qilish, baholash va uning yechimi yuzasidan qaror qabul qilishdan iborat. Ta’lim jarayonida muammoli vaziyat metodi qo‘llanilganda talabalarning faoliyatlari quyidagi tizim asosida tashkil etiladi:
Muammoli ma’ruza muammoli ta’limda eng ko‘p qo‘llaniladigan
o‘qitish shakli sanaladi.
Муаммоли маъруза – ўқитувчи томонидан талабани муаммоли
вазият, муаммоли масалани ҳал этишга йўналтириш орқали унда
билиш фаоллиятини оширишга йўналтирилган маъруза
Muammoli ta’limning barcha turlari bo‘yicha tashkil etiladigan o‘quv jarayonida muammoli TT qo‘llaniladi.
Муаммоли ТТ – талабаларда ижодий изланиш, кичик тадқиқотларни амалга ошириш, муайян фаразларни илгари суриш, натижаларни
асослаш, маълум хулосаларга келиш каби кўникма ва малакаларни шакллантиришга хизмат қиладиган таълим технологиялари
Muammoli TTning quyidagi shakllari mavjud:
Муаммоли ТТнинг асосий шакллари:
Муаммоли баён, эвристик суҳбат, муаммоли намойиш,
изланишга асосланган амалий машғулот, ижодий топшириқ,
хаёлий муаммоли тажриба, муаммо фаразларини шакллантириш, масалаларни муаммоли ечишнинг оптимал вариантларини танлаш, муаммоли вазифа, муаммоли ўйин
Muammoli ta’lim jarayonini tashkil etishda o‘qituvchi tomonidan qo‘llaniladigan metodlar ham muhim ahamiyat kasb etadi. Shu sababli o‘qituvchilar ularni to‘g‘ri tanlashga e’tibor qaratishlari zarur. Quyidagilar muammoli ta’limning asosiy metodlari sanaladi:
Demak, zamonaviy sharoitda ta’lim amaliyotida loyiha hamda muammoli ta’lim texnologiyalarining qo‘llanilishi o‘qitish jarayonini samarali kechishini ta’minlash bilan birga talabalarda mustaqil, tanqidiy va ijodiy fikrlash qobiliyatini rivojlantiradi. Ta’lim sifatini yaxshilash va samaradorligini oshirishga nisbatan qo‘yilayotgan ijtimoiy talablar o‘qituvchilardan loyiha va muammoli ta’lim texnologiyalarini o‘qitish jarayonida maqsadli, samarali qo‘llashni talab etadi. Mazkur ta’lim texnologiyalarining mohiyatiga oid ma’lumotlar bilan tanishish malaka oshirish kurslari tinglovchilarining mavjud bilimlarini boyitish bilan birga amaliy ko‘nikma, malakalarini yanada rivojlantirishga xizmat qiladi.
|
