189
qilish bo‘yicha komissiya tuzish to‘g‘risida”gi farmoyishi
6
hamda 13-sentabrdagi
“Kitob mahsulotlarini nashr etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob mutolaasi
va kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda targ‘ib qilish bo‘yicha kompleks
choratadbirlar dasturi to‘g‘risida”gi Qarorlari
7
kitobxonlik madaniyatining jamiyat
ma’naviy hayotidagi o‘rnini oshirish borasidagi ishlarni yangi bosqichga ko‘tardi.
“Kitob o‘qigan, o‘zini ustida ishlagan odamda qanot bo‘ladi. U befarq bo‘lmaydi.
Uning kuchi bilimida bo‘ladi. “Kattalar”ga xushomad qilmaydi.
Uning bilimi bor,
ilmi bor. Mana nima uchun kitob o‘qinglar deymiz. Kitob o‘qisangiz savol berishni
bilasiz”,
–
deydilar o‘z nutqlaridan birida Prezidentimiz.
Kitob haqida Muhammad
Jabalduriy quyidagi fikrlarni keltirgan: “Ey aziz! Kishi uchun kitobdan azizroq va
yoqimliroq suhbatdosh yo‘qdir. Kitob fasohat, balog‘atga tengi yo‘q, munofiqlikdan
holi hamrohdir. Yolg‘izlikda va g‘amli ayyomlarda munis ulfatdir. Unda na nifoq
bor-u, na gina. U shunday hamdamki, so‘zlarida yolg‘on va xato bo‘lmaydi.
Suhbatidan esa kishiga malollik yetmaydi. U o‘z do‘stining dilini og‘ritmaydi. U
shunday rafiqdirki, kishi orqasidan g‘iybat qilib yurmaydi.
Uning suhbatidan senga
shunday fayzli foydalar yetadiki, bunday foydani odamlardan topa olmaysan.
Aksincha, aksar odamlar, suhbatidan zarar yetadi. Kitobdek do‘st ichida barcha ilm-u
hilm mujassamdirki, u kishilarni o‘tmishdan va kelajakdan ogoh qilib turadi. Shuning
uchun ham kitob “Aql qal’asidir”
8
. Darhaqiqat, kitob mutolaasi insonni o‘zini
anglashga, borliqni tushunishga, umuman aytganda, sehli olamga olib kiradi. Inson
uchun kundalik ehtiyoj sanalgan
suv qanchalik zarur ekan, kitob ham inson hayotida
xuddi shunchalik zaruratga aylansagina komillikka yetishishimiz shubhasiz. 2022-
yilda I.Azimova, K.Mavlonova, S.Quronov, Sh.Tursun. M.Karimovalar tomonidan
tuzilgan “Ona tili va o ‘qish savodxonligi” darsligida
9
“Kitobdan yaxshisi yoʻq”
6
Mirziyoyev Sh. “Kitob mahsulotlarini chop etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob
mutolaasi va kitobxonlik
madaniyatini oshirish hamda targ‘ibot qilish bo‘yicha komissiya tuzish to‘g‘risida”gi Farmoni. 2017-yil 12-yanvar.
lex.uz.
7
Mirziyoyev Sh. “Kitob mahsulotlarini nashr etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob mutolaasi va kitobxonlik
madaniyatini oshirish hamda targ‘ib qilish bo‘yicha kompleks choratadbirlar dasturi to‘g‘risida” Qarori. 2017-yil 13-
sentabr. Lex.uz.
8
Mashriqzamin-kikmat bo’stoni. –T: Sharq, 1997, 39-bet.
9
. Azimova I., Mavlonova K., Quronov S., va boshqalar. Ona tili va o ‘qish savodxonligi/ Darslik (2-qism). T:
Respublika ta’lim markazi. 2022, 88-bet.
190
bo‘limi berilganki, bu bo‘limda o‘quvchi “Kitob kompyuterdan yaxshi” audiomatni,
kitobga doir maqol va topishmoqlar, she’r hamda “Kitobning mag‘zi” rivoyati bilan
tanishib boradi. O‘quvchining audiomatnni eshitishi orqali tinglab tushunish
ko‘nikmasi hosil bo‘ladi, maqol, topishmoq va she’rlar oqali xotirasi
mustahkamlanadi hamda nutqi rivojlanadi. “Kitobning mag‘zi” rivoyati orqali
o‘tmish bilan tanishadi, kitob o‘qimaydigan, ilm olishni istamaydigan shoh haqida
ma’lumotga ega bo‘ladi. Ya’ni qadimda bir shoh kitobga qiziqmaganidan otasidan
qolgan buyuk kutubxonadagi kitoblar mag‘zini bir olimga jamlab kelishini buyuradi.
Olim bir necha yil shogirdlari bilan kitoblar mag‘zini 500 ta kitobga jamlaydi. Bu
vaqtda shoh ancha ulg‘ayib
qolgan ekan, shuncha kitobni o‘qishga fursati
yetmasligini aytibdi va olimga kitoblar mag‘zini yanada ixchamlashtirishni aytibdi.
Olim kitoblarini olib kelganda shoh qarib qolgan ekan. Umrimda biror marta kitob
o‘qimagan bo‘lsam, qisqa fursatda 50 ta kitobni o‘qirmidim” deb olimga kitobni bitta
kitobga jamlashni buyuribdi. Olim yana bir necha yil ter to‘kib, shohning buyrug‘ini
bajaribdi. Lekin shoh shu paytda o‘lim to‘shagida yotgan ekan. Shoh olimdan
kitobning mazmunini qisqa qilib aytib berishini so‘rabdi. Olim esa: “Inson dunyoda
ilm olish uchun kelar ekan” deya qisqa javob beribdi. Qissadan hissa shuki, bugungi
kunda har bir bir inson ilm olishi, kitob o‘qishi lozimligi bayon qilingan. Shuningdek,
“Kitobxon bolalarga 9 tavsiya” deb nomlangan tavsiyalar boshlang‘ich sinf
o‘quvchilarini kitobxon o‘quvchi qilib tarbiyalashimizga zamin bo‘lib xizmat qiladi:
