www.pedagoglar.uz 26-son 3 –to’plam may 2022
Sahifa: 124
tolalami kimyoviy qayta ishlab olinadigan tolalar sun 'iy tolalar deb, sintetik
materiallardan olinadigan tolalar esa sintetik tolalar deb ataladi.
Di- va triasetat sellulozalar sun’iy asetat tolalar olishda ishlatiladi. Inson kiyim
va boshqa xo‘jalik buyumlari tayyorlash uchun qadimdan tabiiy tolalardan (zig‘ir,
kanop, paxta - sellulozadan; jun, ipak - oqsillardan tashkil topgan) foydalanib
keladi. Sun’iy asetat tolalar yetarii darajada pishiqlikka yumshoq, titilmaydigan,
yoqimli tuslanishga ega va shu kabi qimmatbaho xususiyatlaii bor tolalardir.
Ularning kamchiligi shundaki, tabiiy paxta tolalaridan ko‘ra gigroskopikligi kam
va elektrostatik yig‘uvchanlik xususiyatiga ega.
Etilenglikol lavsan sintetik tolasini olishda ishlatiladi.
Suyuqlantirilgan shisha sovutilganda birdaniga qotmasdan asta quyuqlashadi,
qovushoqligi ortadi. Bu esa unga har qanday shakl berish imkonini yaratadi. Sovib
borayotgan yarim quyuq massadan tola tayyorlash mumkin. Shisha tolalardan
issiqlik va elektroizolatsiyalovchi xususiyatli gazlamalar, kislotaga chidamli
materiallar tayyorlanadi.
Foydalanilgan adabiyotlar: 1.V.U.Xo‘jaev, M.YU.Isaqov, G.V.Zokirova Kimyoviy birikmalarning sinflanishi
va nomenklaturasi. “Namangan” nashriyoti 2015
2.Kimyo.9-sinf darsligi.”O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi” Davlat ilmiy
nashriyoti.Toshkent -2014
3.www.uzedu.uz
4.www.ziyonet.uz
www.pedagoglar.uz 26-son 3 –to’plam may 2022
Sahifa: 125
"Matematika fanining oʻqitishda fanlararo bogʻlanish" Buxoro viloyati Romitan tumani 19-sonli umumiy oʻrta taʼlim maktabining matematika fani oʻqituvchisi
