|
26 may 2022 3-to’plam 16-bet Kichik maktab
Pdf ko'rish
|
| bet | 149/210 | | Sana | 25.01.2024 | | Hajmi | 2,85 Mb. | | #145888 |
Bog'liq 26-11-PBwww.pedagoglar.uz
26-son 3 –to’plam may 2022
Sahifa: 175
o'simliklar, hayvonot olami va sayohatchi geograf olimlar, Dunyo okeani
dengizlari, Dunyo okeani oqimlari kabi jadvallar tuzish mumkin.
Materik va okeanlar tabiiy geografiyasi kursini mustaqil o'rganishda yana bir
ko'makchi bu yozuvsiz xarita hisoblanadi. Yozuvsiz xarita bilan ishlaganda biror
materik yoki okean mavzusidagi asosiy ma'lumotlarni yozuvsiz xaritaga tushirish
samarali hisoblanadi. Masalan, Avstraliya iqlim mintaqalarini yozuvsiz xaritaning
iqlim mintaqalari uchun ajratilgan xaritasiga tushirish quyidagicha amalga
oshirilsa, ma'lumotlarni yodda qolishi juda yuqori bo'ladi. Materiklarning iqlim
mintaqalari mavzusini yozuvsiz xaritalar orqali o'rganishda darslikdagi
ma'lumotlarni (yog' in miqdorlari, havo haroratlari, hududidagi tabiiy georgafik
obyektlar) xaritaga tushirish, iqlim mintaqalari chegaralarini ajratib chiqish va turli
ranglarga bo'yash talab etiladi. Materiklarning tabiat zonalari mavzusini yozuvsiz
xarita orqali o'rganganda esa mavzuda keltirilgan turli ma'lumotlarni (tuproq,
o'simlik va hayvonot dunyosi) xaritaga tushirish va tabiat zonalari chegaralarini
ajratib chiqish va turli xil ranglarga bo'yash talab etiladi. Ushbu ma'lumotlarni
xaritaga tushurishda turli rangdan iborat ruchkalardan foydalanish ularni takrorlash
vaqtida juda foydalidir. Chunki, yashil rangli yozuvlar - o'simliklarini, qora rangli
yozuvda - tuproqlari, qizil rangli yozuvda - hayvonot dunyosini anglatadi. Buning
sababi o'quvchilar yozuvsiz xaritasidan foydalanib, o'qigan ma'lumotlarini
takrorlaganda tezda ko'zga tashlanishi va ajralib turishi uchun turli rangli
ruchkalardan foydalanish talab etiladi. Bu usulni tabiiy geografiya darslarining
barcha bosqichlarida foydalanish mumkin. Amaliy mashg'ulot darslarida talabalar
materiklarning chekka nuqtalarini va relyefini yozuvsiz xaritaga tushirishadi lekin
ular asosan atlasdagi mavjud geografik obyektlarni tushurishadi, lekin talaba
mustaqil holda ma'ruzada olgan bilimlarini mustaxkamlash maqsadida atlasda
mavjud bo'lmagan geografik obyektlarni toifaga ajratib, ularni yozuvsiz xaritaga
tushirganlarida ko'proq ma'lumotlarni yodda saqlab qolishadi, bu ma'lumotlarni
toifaga ajratish va yozuvsiz xaritaga tushirish ko'proq vaqtni talab qiladi, lekin
talabalarni xotirasida yaxshi saqlanib qoladi. Oliy o'quv yurtlarida malakali
geograflar tayyorlashda tabiiy geografiya kurslarining o'rni benihoya kattadir.
|
| |
