69
Kalonnalarning turlari va ularning asosiy elementlari 6.3-rasmda keltirilgan.
Kransiz va osma kranli binolarning ustun o„zaklari uzunliga bo„yicha
bir xil
kesimga ega bo„ladi (6.3,
a,b,c-rasmlar). Bunda osma kran to„sin shipiga o„rnatilgan
yo„lakda harakatlanadi.
Agar binoda yuk ko„tarish qobuliyati uncha katta bo„lmagan (15 t gacha)
ko„prikli kranlar ishlatilsa, bino ustunida kran yo„lagi uchun konsollar bo„lishi kerak
(6.3,
d-rasm).
Agar binoda yuk ko„tarish qobuliyati katta bo„lmagan ko„prikli
kranlar
ishlatilsa, bino ustuni kran yo„lagi uchun pag„onali bo„lishi kerak (6.3,
e,
g-rasmlar).
6.3-rasm. Ustunlarning turlari: a-yaxlit ustun;
b,
c-teshikli ustun;
d-yaxlit konsolli
ustun;
e-teshik pag„onali ustun;
g-teshik pag„onali o„rta ustun; 1-to„sinlar; 2-
ustunning
yuqori qsmi; 3-o„zak; 4-ustunning
pastki qismi; 5-poydevor.
Ustunning pastki qismiga ma‟lum qalinlikdagi metall
taxtalar pay-vandlangan
bo„lib, ularda ankerlar uchun teshiklar o„yilgan bo„ladi (6.4-rasm). Ankerlar
betonli
poydevorlari ishiga joylashtirilgan bo„ladi.
