ketma-ketlikdagi xotira (Serial




Download 132,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet60/382
Sana22.11.2023
Hajmi132,8 Mb.
#103163
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   382
Bog'liq
IAT 9-sinf Talabalar-uchun-darslik

ketma-ketlikdagi xotira (Serial 
Storage) deb ataladi. Ketma-ketlikdagi xotira maʼlumotlarning 
oldinma-ketin saqlanishini anglatadi (3.04-rasmga qarang).
a
b
OL
O
V R
ANG
SARIQ
SARIQ
PU
SHTI
PU
SHTI
JIG
ARR
ANG
JIG
ARR
ANG
TOʻQ QIZIL
TOʻQ QIZIL
YASHIL
YASHIL
QIZIL
QIZIL
KOʻK
KOʻK
MO
VIY
MO
VIY
QOR
A
QOR
A
OL
O
V R
ANG
3.04-rasm. (a) Ketma-ketlikdagi xotira va (b) tartibli
xotira orasidagi farq.
(a) tasvirda ranglar (maʼlumotlar) tasodifiy tartibda joylashgan, 
shu sababli oʻqish/yozish golovkasi soʻralgan rangni topish 
uchun tasma boʻylab harakatlanishi kerak. (b) tasvirda ranglar 
(maʼlumotlar) alifbo tartibida saqlangan, bu oʻqish/yozish 
golovkasi tasmaning kerakli qismiga tezda oʻtib keta olishini 
anglatadi.
Agar maʼlumotlar qandaydir shaklda tartiblangan boʻlsa, 
masalan, alifbo tartibida, bu muayyan maʼlumot elementini 
topishni tezlashtiradi, chunki qurilma kerak boʻlmagan bitlardan 
tezda oʻtib keta oladi. Xotiraning bunday shakli 
tartibli xotira 
deyiladi va u ketma-ketlikdagi xotiraga qaraganda maʼlumotlarga 
tezroq kirish imkonini beradi, biroq shunda ham qattiq diskdagi 
maʼlumotlarga bevosita kirish bilan taqqoslanganda, ancha sekin 
bo‘lgan jarayon ekanini bilishimiz kerak.
Magnit tasmalardan katta hajmdagi maʼlumotlarni saqlash 
zarurati boʻlganda va kirish tezligi muhim boʻlmaganda, 
masalan, katta hajmdagi maʼlumotlar saqlanishi kerak boʻlgan 
zaxira nusxalarni saqlash uchun foydalaniladi. Shuningdek, 
magnit tasmali xotira disk xotiraga qaraganda arzonroq va 
uning zararlanish ehtimoli ham kamroq hisoblanadi.
Baʼzida maʼlumotlarni tasmada ketma-ket usulda saqlash juda 
foydali boʻladi. Masalan, yirik kompaniya uchun bir oyda bir 
marta ish haqi vedomosti tayyorlanadi. Ish haqining hammaga 
toʻlanishi muhimdir. Agar maʼlumotlar magnitli tasmada 
saqlansa, har bir kishining maʼlumotlari oʻqilishi kerak boʻladi 
va kimnidir tushirib qoldirish xavfi boʻlmaydi. Bu kommunal 
xizmat hisoblari uchun ham amal qiladi. Ular muayyan 
sanalarda har bir mijozga yuborilishi kerak. 

Download 132,8 Mb.
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   382




Download 132,8 Mb.
Pdf ko'rish