|
A-guruh iii-bosqich talabasi Toshtemirova Sabohatning Asosiy texnologik jarayonlar va qurilmalar fanidan Kurs loyihasi Bajardi
|
| bet | 2/12 | | Sana | 07.06.2024 | | Hajmi | 1,92 Mb. | | #261073 |
Bog'liq Toshtemirova SabohatI. ASOSIY QISM
1.1 Toluol va uning fizik, kimyoviy xossalari
Aromatik uglevodorod — molekulasida benzol yadrosi bo’lgan uglevodorod. Aromatik uglevodorodning asosiy vakillaribenzol(C6H6) va uning hosilalaridir (masalan,toluol: C6H5-CH3,stirol: C6H5- CH=CH2 va boshqalar). Arenlarning dastlabki topilgan a’zolari o’ziga xos yoqimli hidga ega bo’lganligi sababli ular aromatik uglevodorodlar deb ataladi. Aromatik uglevodorodlarning asosiy manbai tosh ko’mirni kokslash natijasida olinadigan mahsulotlardir.
Toluen
|
Sinonimi metilbenzol
|
Sinf
|
Arenalar-aromatik birikmalar)
|
Molyar massasi
|
92 g/mol
|
Formulasi
|
C7H8
|
bosim
|
111 °C
|
Zichlik
|
0,867g/sm3
|
Xarakterli hidli
|
rangsiz suyuqlik.
|
Izomerlari
|
10 ta
|
Toluol (ispancha tolu — Tolu balzami — shundan ilk bor T. olingan). U (metilbenzol yoki fenilmetan nomi bilan ham tanilgan) aromatik uglevodorodlar guruhiga mansub organik birikmadir. Uning molekulyar formulasi C7H8.
U ko'pchilik tomonidan yoqimli deb qabul qilinadigan kuchli hidli shaffof suyuqlik shaklida keladi. Toluolning kashfiyotchisi 19-asrda yashagan yosh kimyogar Filipp Valter. qaynash temperaturasi 110,6°; zichligisi va koks gazida boʻladi. Sanoatda neft fraksiyasini termik ishlash mahsulotlaridan olinadi.
Toluol asosan erituvchi sifatida ishlatiladi. Bu uning xususiyatlari tufayli mumkin bo'ldi. U suvda erimaydi, lekin boshqa moddalar bilan yaxshi birlashadi, masalan, ko'pchilik organik erituvchilar bilan.
Sanoat ishlab chiqarishning asosiy usuli: neft uglevodorodlarini qayta ishlash (masalan, degidrotsiklizatsiya), keyinchalik aralashmadan toluolni rektifikatsiya qilish orqali ajratish. Uni olishning yana bir usuli - gazdan keyingi smolani fraksiyonel distillash. Qizig'i shundaki, toluolni o'simliklardan, aniqrog'i, Janubiy Amerikada o'sadigan balzam daraxtidan (Myroxylon balsamum) olish mumkin. Modda Peru balzamini distillash yo'li bilan olinadi. Turli xil kimyoviy sintezlarda xom ashyo sifatida va polimerlar, laklar, bo'yoqlar va boshqalar uchun erituvchi sifatida ishlatiladi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
A-guruh iii-bosqich talabasi Toshtemirova Sabohatning Asosiy texnologik jarayonlar va qurilmalar fanidan Kurs loyihasi Bajardi
|
