A s daminov, B. S. Salimov

95 
Hazm organlari:
Og’iz teshigi og’iz bo’shlig’iga, u halqumga 
ochiladi. Halqum qizilo’ngachga, u oshqozonga ochiladi. Oshqozon 
ingichka ichakka, undan spiral klapanli yo’g’on ichakka, u kloakaga 
ochiladi. Tana bushlig’ida taloq joylashgan. Tog’ayli baliqlarda 
konussimon tish, oshqozonosti bezi mavjud. 
Nafas organlari:
Jabra bilan nafas oladi. 5-7 ta jabra yoriqlari 
bo’ladi. Har bir jabra yorig’i bir uchi bilan halqumga, ikkinchi uchi bilan 
to’siqlar yordamida ajralib, bu yerda jabra yoylari joylashgan, jabra 
yoriqlari ektodermadan rivojlanadi. 
Qon aylanish sistemasi:
Akulaning yuragi venoz sinus, yurak 
bo’lmasi, yurak qorinchasi va arterial konusdan iborat. Arterial konus 
yurak singari ko’ndalang-targ’il muskullardan tuzilgan. 
Siydik tanosil sistemasi:
Ayirish organi bo’lib, qorin buyragi 
mezonefros xizmat qiladi. Siydik Volf kanallari orqali kloakadan 
chiqariladi. Urg’ochisining tuxumdoni tuxum yo’li (Myuller kanallari) 
bilan qo’shilmagan. Tuxum yo’li kloakaga ochiladi.Urg’ochilarining 
jinsiy va ajratish yo’llari bir-biri bilan qo’shilmagan. 
Sistematikasi:
600 ta turi bor. Hozirgi zamon tog’ayli baliqlari ikkita 
kenja sinfga bo’linadi. 
1.
Plastinka jabralilar 
2.
Yaxlitboshlilar 
Plastinkajabralilar k\sinfining 2 ta turkumi farq qilinadi. 
1.
Akulalar (350 tur). 
2.
Skatlar (340 tur). 
Yaxlitboshlilarning turlari kam, gavdasi duksimon bo’ladi. 
Tanglay kvadrat tog’ayli miya qutisi skeletiga qo’shilib ketgan. 
Shuning uchun ular yaxlitboshlilar deb nomlanadi. Rasm 8.9. 

96 
53-rasm. Xar xil turkumga mansub tog’ayli baliqlar. 
A) akula; B) tikonli skat(lappak balik); V) ximera baligi 
54-rasm. Plakoid tangachalarning tuzilishi. 
1.
xar xil rivojlaninish davridagi plakoid tangichalar. 
2.
emal kavati. 
3.
chin teri(korium); 
4. epidermio 

97 
NAZORAT SAVOLLARI. 
1.
Akulalarda necha juft jabra yoriqlari mavjud? 
2.
Og’iz tananing qaysi qismida joylashgan? 
3.
Teri qoplagichlarining tuzilishi qanday? 
4.
Skeleti nimadan iborat? 
5.
Miyasi necha bo’limdan iborat? 
6.
Spiral klapanli ichak nimaga kerak? 
7.
Ayirish organi bo’lib nima xizmat qiladi? 
8.
Nechta kenja sinfi mavjud? 

Download 4,99 Mb.