|
elektron imzo tizimi deb ataladi. Mazkur tizim matnni boshqa Pdf ko'rish
|
bet | 135/243 | Sana | 27.11.2023 | Hajmi | 6,82 Mb. | | #106679 |
Bog'liq Huquqiy informatika (Abdujabbor Muhammadiyev)elektron imzo tizimi deb ataladi. Mazkur tizim matnni boshqa
foydalanuvchi olganida, ma’lumotning muallifi va haqiqiyligini tek-
shirib ko'rish imkonini beradi.
Ma’lumotlarni autentifikatsiya qilish muammosi nimadan iborat?
Autentifikatsiya - axborot qonuniy manbadan olingani va oluv-
chining haqiqiyligini tasdiqlash. Bitta muayyan xabar uzatilgan
holda autentifikatsiya xabarni kerakli odam olganini va xabar
www.ziyouz.com kutubxonasi
belgilangan manbadan olinganini kafolatlashi lozim. Aloqa
bog'lashda ikki jihatni e’tiborga olish kerak. Birinchidan, bog'lanishni
initsializatsiya qilishda servis ikkala ishtirokchi ham talab etilgan
ishtirokchilar bo'lishini kafolatlashi lozim. Ikkinchidan, servis
bog‘lanishga uchinchi tomon niqoblangan holda ta’sir ko'rsata
olmasligini kafolatlashi kerak. Oddiy xat yoki hujjat oxirida ijrochi
yoki mas’ul shaxs odatda o‘z imzosini qo'yadi.
Bundan odatda ikki maqsad ko'zlanadi. Birinchidan, oluvchi
imzoni o'zida mavjud namunaga solishtirib, xatning haqiqiyligiga
ishonch hosil qilish imkoniyatiga ega bo'ladi. Ikkinchidan, shaxsiy
imzo hujjat muallifi haqiqiyligining huquqiy kafili bo'lib xizmat qila
di. So'nggi jihat turli savdo bitimlari, ishonchnomalar, vasiyatnom-
alar tuzish, majburiyatlar olishda ayniqsa muhimdir. Ammo hujjat-
larning elektron shakllari va ularga ishlov berish vositalari keng
tarqalishi bilan qog'ozsiz hujjatlarning haqiqiyligini va ularning
muallifiarini aniqlash muammosi o'ta dolzarb ahamiyat kasb etdi.
Ochiq kalitli kriptografik tizimlar mavjud barcha ustunliklariga qar-
amay, ma’lumotlami autentifikatsiya qilish imkonini bermaydi. Shu
|
| |