|
Ajiniyoz nomidagi nukus davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar fakulteti
|
| bet | 10/12 | | Sana | 26.12.2023 | | Hajmi | 0,97 Mb. | | #128458 |
Bog'liq Saodat 3. Bosimning tasiri. Gazsimon moddalar ishtirok qiladigan va umuman hajm ozgaradigan muvozanat sistemalarda kimyoviy muvozanat bosim ozgarishi bilan siljiydi. Le Shatele printsipiga muvofiq, agar muvozanat holatida turgan sistemaning bosimi oshirilsa, kimyoviy muvozanat bosimni kamaytiruvchi reaktsiya tomon siljiydi: aksincha, bosim kamaytirilsa, muvozanat bosimni oshiruvchi reaktsiya tomoniga suriladi. Lekin shuni ham esda tutish kerakki, ozgarmas tempiraturada, reaktsiya olib borilayotgan berk idishda bosim ozgarishi uchun, molekulalarning umumiy soni kimyoviy reaktsiya natijasida ozgarishi lozim.
Bosim ortirilganida muvozanat gazning kam miqdordagi molekulalari va aksincha, bosim pasaytirilganida kop miqdordagi molekulalar hosil bolish reaktsiya tomoniga siljiydi. Masalan, 2NO + O2 = 2NO2 reaktsiyasida, bosim oshirilsa muvozanat ong tomonga, kamaytirilganda esa chap tomonga siljiydi.
Kimyoviy muvozanat holatiga temperatura, bosim va ishtirok etuvchi moddalar kontsentratsiyalarining tasirini organishga asoslanib kimyoviy jarayonlardan yaxshi unum olish uchun qanday sharoit yaratish kerakligini aniqlash mumkin.
2.2. Kimyoviy muvozanat mavzusini axborot texnologiyalari asosida o'qitish metodikasi
Kimyoviy muvozanat mavzusini axborot texnologiyalari asosida o'qitish metodikasi, kimyoviy muvozanatning tushunchalarini, tahlil qilishni, laboratoriyada ishlov berishni, ma'lumotlarni to'plab olishni, yig'iluvchi va axborot ta'lim vositalariga ega bo'lishni o'z ichiga oladi.
Bu metodika asosida kimyoviy muvozanat mavzusini o'qitishda, texnologik vositalardan foydalanish, interaktiv darsliklarni ishlatish, virtual laboratoriyalardan o'qitish, web-saytlardan va multimedialar dan foydalanish kabi texnologik vositalardan foydalaniladi.
Bu metodika o'quvchilarga kimyoviy muvozanatni nazariy va amaliy ravishda o'rganish imkoniyatini beradi. O'qituvchilar, o'quvchilarning ilmiy-texnologik bilimlarini oshirish, ularni muammolarini hal qilish, laboratoriyada o'rganish va amaliyotni ko'rsatish va kimyoviy muvozanatni buzishga olib borish uchun texnologik vositalardan foydalanishlari mumkin.
Kimyoviy muvozanat mavzusini axborot texnologiyalari asosida o'qitish metodikasi, interaktiv elektron darsliklar, multimedia saytlar, videoshifokorlik, kompyuterli laboratoriyalar va asosiy kimyoziy laboratoriyalar, axborot texnologiyalarini qo'llash va ikki tomonlama mediatek korsatmalar va shuningdek onlayn platformalar yordamida o'rganishni o'z ichiga oladi. O'rganuvchilarga kimyoviy muvozanat mavzusini ilmiy tadqiqotlar, tajribali o'qituvchilar va texnologik vositalar yordamida o'qitishni ko'rsatadi. Bu metodika, o'qituvchilarga, talabalar uchun eng yangi va innovatsion usullar bilan ta'lim berish imkoniyatini beradi va kimyoviy muvozanat mavzusini o'rganish va tahlil qilishni osonlashtiradi.
Kimyoviy muvozanat mavzusini, axborot texnologiyalari asosida o'qitish metodikasi, kimyo fanini o'rganishni osonlashtirish, teoriyani amaliyotga bog'liq qilish va o'quvchilarning muvozanatlarini rivojlantirishga yo'l qo'yadi.
Bu metodikalar quyidagi bosqichlardan iborat bo'lishi mumkin:
1. Axborot texnologiyalari (masalan, internet, videolar, interaktiv o'quv dasturlar) yordamida kimyoviy muvozanatlar haqida ma'lumotlarni o'qitish va o'quvchilarning dikkatini jalb qilish.
2. Virtual laboratoriyalar yordamida kimyoviy muvozanatlarni o'quvchilarga amaliyot qilishlari mumkin.
3. Informatika darslarida kimyo fanini o'rganishni osonlash va o'quvchilarning praktikumlarini o'zlashtirish.
4. Interaktiv testlar va savollar orqali o'quvchilarning muvozanatlarni sinov qilish va rivojlantirish.
Bu metodikalar o'quvchilarning kimyoviy muvozanatlarni o'rganish va tushunishlarini oshirishga yordam beradi va ularni interaktiv ravishda qatnashishga rag'batlantiradi.
Kimyoviy muvozanat mavzusini axborot texnologiyalari asosida o'qitish metodikasi, kimyoviy muvozanat konseptini o'qitishda axborot texnologiyalarini samarali bir qatlamga qo'llashni talab qiladi. Bu metodika, kimyoviy muvozanatni nazariy va amaliy tushunchalar asosida o'qitishda, interaktiv darsliklar, videosinovlar, virtual laboratoriyalar, interaktiv testlar va boshqa axborot texnologiyalari asosida yangi uslub va tajribalarni o'z ichiga olgan.
Bu metodika quyidagi qadamlarni o'z ichiga oladi:
1. Kimyoviy muvozanat tushunchalarini tushuntirish: Interaktiv darsliklar va videosinovlar orqali, kimyoviy muvozanatning asosiy tushunchalarini o'quvchilarga tushuntirish.
2. Virtual laboratoriyalar: Kimyoviy muvozanatning amaliy tajribalarini o'quvchilarga o'rgatish uchun virtual laboratoriyalar asosida amaliy mashg'ulotlar tashkil etish.
3. Online testlar va masalalar: O'quvchilarning tushunchalarini sinovga chiqarish uchun interaktiv testlar va masalalar yaratish.
4. Tashqi resurslardan foydalanish: O'quvchilarga kimyoviy muvozanat mavzusini o'rganish uchun onlayn maqolalar, videolar va boshqa resurslardan foydalanish.
5. QR kodlar va interaktiv materiallar: Darsliklarda QR kodlardan foydalanish va interaktiv materiallarni o'quvchilarga taqdim etish orqali, muvozanat mavzusini yangi uslublarda o'rganishga yo'riq berish.
Bu metodika, o'quvchilarning kimyoviy muvozanat mavzusini o'rganishda qiziqarli va samarali usullar bilan tanishishlarini tashkil etadi va ularni axborot texnologiyalari orqali muvaffaqiyatli o'rganishga yo'naltiradi
|
| |
