• Asosiy xotira
  • Tizimli shina axborotni uchta yo’nalishda uzatilishini ta’minlaydi




    Download 1,16 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet30/53
    Sana21.05.2024
    Hajmi1,16 Mb.
    #248249
    1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   53
    Bog'liq
    Ajiniyoz nomidagi nukus davlat pedagogika instituti

    Tizimli shina axborotni uchta yo’nalishda uzatilishini ta’minlaydi: 
    1. Mikroprotsessor bilan asosiy xotira orasida.
    2. Mikroprotsessor bilan tashqi qurilmalarning kiritish-chiqarish portlari orasida.
    3. Asosiy xotira bilan tashqi qurilmalarning kiritish-chiqarish portlari orasida 
    (xotiraga bevosita murojaat qilish rejimida).
    Barcha bloklar, aniqrosh, ularning kiritish-chiqarish portlari mos ravishda bir xil 
    shaklga keltirilgan raz’yomlar (birikish joylari) orqali shinaga bir xil qilib ulanadi: 
    bevosita yoki nazoratchilar (adapterlar) orqali. Tizimli shinani boshqarish 
    mikroprotsessor bilan bevosita yoki ko’pincha asosiy boshqarish signallarini 
    shakllantiruvchi shina nazoratchisining qo’shimcha mikrosxemasi orqali amalga 
    oshiriladi. Tashqi qurilmalar bilan tizimli shina orasida axborotni almashish ASCII 
    kodlaridan foydalanish bilan bajariladi.


    =-46-= 
    Asosiy xotira
    (AX) ma’lumotlarni saqlash va mashinaning boshqa bloklari 
    bilan ma’lumotlarni almashish uchun mo’ljallangan. AX ikki xil eslab qoluvchi 
    qurilmani o’z ichiga oladi: doimiy eslab qoluvchn qurilma (DEQQ) va tezkor eslab 
    qoluvchi qurilma (TEQQ).
    DEQQ, (ROM — Read Only Memory) O’zgarmaydigan (doimiy) dasturli va 
    ma’lumotnoma axborotlarini saqlash uchun mo’ljallangan; O’zida saqlanayotgan 
    ma’lumotni faqat tezkor o’qish imkonini beradi (DEQQdagi axborotni o’zgartirish 
    mumkin emas). 
    TEQQ (RAM — Random Access Memory) SHK joriy vaqt oralig’ida 
    bajarayotgan, bevosita axborot-hisoblash jarayonida qatnashayotgan ma’lumotlarni 
    (dasturlar va ma’lumotlarni) tez yozish, saqlash va o’qish uchun mo’ljallangan.
    Asosiy xotiraning asosiy afzalliklari – uning yuqori tezkorligi va xotiraning har 
    bir yacheykasiga aloxida murojaat qilish (yacheykaga bevosita adresli murojaat 
    qilish) imkoniyatidir. Asosiy xotiraning kamchiligi sifatida mashina ta’minoti 
    uzilgandan keyin undagi ma’lumotlarni saqlash imkoniyati yo’qligini (energiyaga 
    borliqligi) ta’kidlash kerak.
    Asosiy xotiradan tashqari SHK ning tizimli platasida energiyaga bog’liq 
    bo’lmagan CMOS RAM (Complementary Metall-Oxide Semiconductor RAM) xotira 
    ham mavjud bo’lib, u doimo o’zining akkumulyatoridan ta’minlanadi; unda SHK 
    ning texnikaviyli joylashishi (kompyuterda bor bo’lgan hamma texnikaviyura) 
    to’g’risidagi ma’lumot saqlanib, bu joylashish tizim har safar ulanganda tekshiriladi.

    Download 1,16 Mb.
    1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   53




    Download 1,16 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Tizimli shina axborotni uchta yo’nalishda uzatilishini ta’minlaydi

    Download 1,16 Mb.
    Pdf ko'rish