Amaliy audit

• 
  - daromad solig’i noto’g’ri hisoblanishi, imtiyozlar asossiz ravishda qo’llanilishi;
  
• 
  - tunda ishlaganligi, ishdan tashqari vaqtda ishlaganligi va boshqalar uchun turli qo’shimcha to’lovlar noto’g’ri hisoblanishi;
  
• 
  - ish haqini to’lash va boshqa to’lovlar hisobi hisobvaraqlarining noto’g’ri korrespondentlanishi.
  

• 
  Xodimlar bilan boshqa muomalalar bo’yicha hisob-kitoblarni tekshirishni boshlashdan oldin, auditor korxonada mazkur hisob- kitoblarning qaysi turlari mavjud ekanligini aniqlaydi. Buning uchun quyidagi schyotlardagi oborot va qoldiqlar sinchiklab tekshiriladi:
  
• 
  4710 - «Kreditga sotilgan tovarlar bo’yicha xodimlarning qarzlari»;
  
• 
  4720 – «Berilgan qarzlar bo’yicha xodimlarning qarzlari»;
  
• 
  4730 – «Moddiy zararni qoplash bo’yicha xodimlarning qarzlari»;
  
• 
  4790 – «Xodimlarning boshqa qarzlari».
  
• 
  Auditor №19-BHMS ga muvofiq ushbu schyotlar bo’yicha hisob-kitoblar inventarizatsiya qilinganligini va agar qilingan bo’lsa, inventarizatsiya ma’lumotlariga asosan hisob-kitoblarning holatini tahlil qilishi zarur.
  
• 
  Ish vaktining qisqartirilgan muddati — ayrim toifadagi xodimlar uchun konunlarga binoan belgilangan ish vaqtidir. Jumladan, qisqartirilgan ish vakti kuyidagilar uchun belgilanadi:
  
• 
  un sakkiz yoshga tulmagan xodimlar uchun — haftasiga 36 soatdan ortiq bulmasligi kerak;
  
• 
  ta’til davrida ishlayotgan 14 yoshdan 15 yoshgacha bulgan ukuvchilar uchun xaftasiga 24 soatdan ortik bulmasligi kerak.
  
• 
  I va II gurux, nogironi bulgan xodimlar, nokulay mehnat sharoitlaridagi ishlarda band bulgan xodimlar, uch yoshga tulmagan bolalari bor, byudjet hisobidan moliyaviy jixatidan moliyalashtiriladigan tashkilotlarda ishlayotgan ayollar uchun
  

• 
  Tuliqsiz ish vahti — ayrim xodimlar uchun korxona rahbariyati bilan kelishilgan holda uz mexnat majburiyatlarini bajarish imkonini beradigan belgilashli ish vakti hisoblanadi.
  
• 
  Nome’yoriy ish vaqti deganda ayrim xodimlar uchum belgilangan ish vakti. ularning ish vaktiga qarab masalan ishlab chiqarishdagi mexnat mahsulotiga karab baxolanadi. Ish vaktining uzgaruvchan tartibi — ayrchm xollarda tashkilot raxbariyati bilai kelishuvga binoan uz ish vaktlarini kupaytirishlari yoki kiskartirishlari mumkin.
  

• 
  Xisobga olinadigan davrdagi bir yildan. kundalik ish vakti (smena)ning mudlati esa un ikki soatlan ortib ketmasligi lozim, Ish tugashi bilai keyingi kunidagi (smenali) ish boshlanishi urtasidagi kundalik dam olish vaktining muddati 12 soatdan kam bulishi mumkin emas. Kupgina korxonalar xodimlarining ishga kelish va ish vaqtining kullanishiii xisob ta­beli yordamida olib borishni lavom ettirmokdalar.
  
• 
  Tabel xisobini quyilagi usullardan biri buyicha amalga oshirish mumkin^-.
  
• 
  ishga kelish va kelmasdikni yoppasiga qayd kilish usuli;
  
• 
  fakat ishdan chetga chiqish (kelmasdan kech kelish va boshqalar)ni kayd etish usuli bilai.
  
• 
  Korxona o’z xodimlarining ish vaktini o’tkazishi xisobi uchun tabel shaklini uz xohishiga kura tanlaydi: I 12-shakl yoki T—13-shakl.
  
• 
  Oy tugayotganda tabel uchun javobgar xodim ish vaqtini utkazish turlari hamda sababli va sababsiz ishga kelgan kelmagan turlarini kursatish uchun ajratilgan barcha ustunlarni tuldirib tabelni yopadi,
  
• 
  Ish hakini hisoblash bilan shug’ullanuvchi buxgalter xar bir xodimning ish xaqi hajmini ish xaki tulash turlari soatbay yoki kunbay asosida ishlagan vaqti xamda sababli va sababsiz ishga kelgan yoki kelmagan xolatlarini xisobga olgan xolla ish haki hisoblashi uchun tabeldagi ustunlarni urganadi va asos sifatida oylik maosh xisoblaydi.
  

“XODIMLAR BILAN MEHNATGA XAQ TO’LASH BO’YICHA MUOMALALARI AUDITINING USLUBI”MAVZUSI BO’YICHA GLOSSARIY