|
Kostuksiyaning detallarini tayyorlash
|
| bet | 4/13 | | Sana | 24.04.2022 | | Hajmi | 199.01 Kb. | | #20243 |
Bog'liq O`zbekiston respublikasi oliy ta’lim vazirligi andijon mashinaso O’zbekiston Respublikasi Moliya Tizimi 123, 2-maruza (124-124a), 5-sinf-ona-tili-fanidan-barcha-chorak-uchun-testlar-javobi-bilanbaxtiyor.uz , Reja Raqamli avtomatik boshqaruv tizimlari tushunchasi-azkurs.org (1), Mustaqil ishi bajardi Qabul qildi Navoiy- 2023 Mavzu Raqamli -fayllar.org (1)| 3. Kostuksiyaning detallarini tayyorlash.
Detallar chizmalarga muvofiq, ularning o’lchamlari va joizliklariga aniq rioya etilgan holda tayyorlanmoi zarur,
chunki ularning tayyorlanish sifati yiish, bir necha joyidan payvandlab qo’yish (ushlagichsa), payvandlash ishlarining m ehnat sarfi ham da aniqligiga bevosita ta ’sir qiladi. Ko’p ho llardda tirqishlarning keragidan katta chiqishi va detalning yomon tutashuviga aynan tayyorlash aniqligining pastligi sabab bo’ladi.Tanavorlar listlardan gilotin, disksimon va tebranm a qayc ilar bilan, shtamplarda, gaz alangasi,plazma oqimi bilan kesib olinadi. Titan qotishm alaridan issiqqa chidam li po’latlardan qilingan listlarni avtomatik bichish uchun lazerdan foydalaniladi, Profillar pressqaychilar va arralar bilan kesib bo’linadi. Detallarga shakl berish odatda sovuq holatda deformatsiyalash: aylanuvchi joyvalarda egish, erkin usulda egish, sirish, cho’zish, shtamplash yoli bilan amalga oshiriladi.
4. Quvurlarga shiplarni yig‘ish vа relyefli kоntаktli pаyvаndlаsh tеxnоlоgik jаrаyoni.
Relyefli payvandlash.
Relyefli payvandlashni kontaktli payvandlashning bir turi sifatida ta’riflash mumkin. Bunda bo’lusi payvand birikma joyidagi tokning zarur zichligi elektrodning ish yuzasi bilan emas, balki payvandalanadigan buyumlarning tutashadigan shakli bilan hosil qilinadi. Buyumning bu shakli sun'iy ravishda, turli shakldagi mahalliy chiqiqlar (relyeflar) olish yo’li bilan hosil qillinadi. Birikmaning konstruktiv xususiyatlariga muvofiq buyumning shakli tabiiy bo’lishi ham mumkin.
Relyefli payvandlashda biriktiriladigan detallar bir vaqtning o’zida bitta yoki bir necha nuqtada yoki butun tegish yuzasi bo’yicha payvandlanadi, bu detallarning birida maxsus tayyorlangan chiqiqlar (relyeflar)ga yoki payvandlanadigan detallarning payvandlanadigan joyi shakliga boliq.
Payvandlash toki ulangandan so’ng payvandlash joyida tok miqdori ko’payadi va metall tez qiziydi. Bu hol plastik deformatsiyalar jadal kattalashuviga olib keladi.
Relyefli payvandlashda payvand birikma quyma o’zak hosil bo’lishi bilan yoki qattiq fazada shakllanadi.
Payvandlashning mazkur usulida, qoidaga ko’ra, agar mashinaning bir yurishida bir necha payvand birikmalar yoki katta yuzali bitta birikma hosil bo’lsa, jarayonning unumdorligi ortadi.
Ba’zi hollarda ushbu usuldan foydalanish payvand birikmaning tashqi ko’rininishini yaxshilash, payvandlash qo’llaniladigan sohalarni kengaytirish, eritib payvandlashning kam tejamli usullarini boshqasi bilan almashtirish va elektrodlarning chidamliligini oshirish imkonini beradi.
Bir yo’la bir nechta (10–15 tagacha) nuqtalar tushirib relyefli payvandlash eng samaralidir. Zalvorli elektrodlar vositasida barcha relyeflar bo’yicha siqilgan detallar qiziydi. Siqish kuchi ta’sirida chiqiqlar bir vaqtning o’zida cho’kadi. Ichki tegish joyida (kontaktda) me'yoridagi o’lchamli quyma o’zak yuzaga keladi. Shunday qilib, bir sikl ichida qo’shimcha belgilanmagan va nuqtalari berilgan tarzda joylashgan ko’p nuqtali payvand chok hosil bo’ladi.
Relyefli payvandlash sxemasi:
1 – payvandlanayotgan detallar; 2 – tok keltiruvchi elektrodlar; 3 – transformator; 4 – o’zak; 5 – relyef.
Relyefli payvandlashning afzal jixatlari:
- mashinaning bir yurishida bir necha nuqtalar bir yo’la payvandlanadi, bu esa mehnat unumdorligini oshiradi. Bir vaqtning o’zida payvandalanadigan nuqtalar soni uskunaning elektrodlarda zarur payvandlash toki va kuchini hosil qilish imkoniyatiga boliq (yupqa po’latlarda bir yo’la 20 tagacha relyef payvandlanadi);
- payvand birikmlar ko’p elektrodli mashinanalarda nuqtali payvandlashga list metallardan yasalgan kichikroq o’lchamli detallarni payvandlashga qaraganda ixchamroq joylashadi;
- relyeflar nuqtali payvandlashga nisbatan kichikroq oraliqda (kichikroq qadam bilan) va payvandlanayotgan detallarning chetiga yaqinroq joylashadi. Shu tufayli tayanch yuzasi kichik bo’lgan, list po’latdan tayyorlangan detallarga turli mahkamlash detallarini bir necha joyidan payvandlab qo’yish (privarka) uchun relyefli payvandlashdan foydalanish imkoni bo’ladi;
– nuqtalar oldindan relyeflar bilan belgilab qo’yilgan joylarda joylashadi. Payvandlash izlarining kamligi (kichikligi) birikmaning tashqi ko’rinishini yaxshilaydi;
– 1:6 va bundan katta nisbatli list metallarni payvandlash mumkin;
– yuzasi oksidlangan list po’latlar ham yaxshi payvandlanadi, chunki relyeflarni shtamplash va katta bosim oksid pardalarini qisman yemiradi, tegish (kontakt) qarshiligini kamaytiradi hamda barqarorlashtiradi;
– relyefli payvandlash uskunalari ko’p elektrodli nuqtali payvandlash mashinalariga nisbatan soddaroq.
Relyefi payvandlash har xil mayda mahkamlash detallari, vtulkalar, skobalar, o’qlar va shu kabilarni list po’latdan yasalgan yirikroq buyumlar bilan biriktirish uchun eng ko’p qo’llaniladi. Relyeflar odatda mayda detallarda ularni tayyorlash jarayoni bilan bir vaqtda sovuqlayin hosil qilinadi.
|
| |
