-rasm Yakka asosiy uzatmalar sxemasi

Asosiy uzatmaning uzatish soni asosan dvigatelning 
quvvatiga va tezyurarligiga shuningdek, avtomobilning massasi 
va kanday ishga mo’ljallanganligiga bog’liq bo’lib, u yuk 
avtomobillarida 6,5…9,0; yengil avtomobillarda esa 3,5…5,5 
oralig’ida bo’ladi. 
Asosiy uzatmalar, ilashishdagi tishli g’ildiraklarning soniga 
qarab yakka yoki qo’shaloq bulishi mumkin. 
2-rasm. Qo’shaloq asosiy uzatmalarning 
turlari:
a-yaxlit joylashgan markaziy uzatma;
b-ikki qismga bo’lingan - ajratilgan 
uzatma;
1-silindrik g’ildirak uzatma; 2-
konussimon markaziy uzatma.

Yakka uzatma bir juft tishli g’ildirakdan, qo’shaloq
uzatma esa ikki juft tishli g’ildiraklardan iborat. Yakka uzatmalar
o’z navbatida silindrik, kunussimon, gipoidli yoki chervyakli
bo’lishi mumkin. (1-rasm) Qo’shaloq uzatmalar esa odatda bir
juft kunussimon va bir juft silindrik tishli g’ildiraklardan tashkil
topib, ular o’z navbatida ko’prik o’rtasida yaxlit joylashgan –
markaziy uzatma (2-rasm, a) yoki ikki qisimga bo’lingan,
ajratilgan uzatma (2-rasm,b) bo’lishi mumkin. Yakka uzatmalar
ko’pincha yengil yoki o’rta yuk avtomobillarida qo’llaniladi.
Dvigateli oldida va yetakchi ko’prigi orqada joylashgan
kompanovkali avtomobillarda konusli yoki gipoidli uzatmalar
ishlatiladi.
Kompanovkasi
old
yuritmali
bo’lgan yengil
avtomobillarda (Neksiya, Tiko, VAZ-2108 ) silindrik uzatmalar
qo’llanilmoqda.

Download 2,26 Mb.