|
Август 2020 16-қисмBog'liq 16.Texnologiya yonalishi 3 qismАвгуст 2020 16-қисм
Тошкент
TEXNOLOGIYA DARSLARIDA FANGA OID KOMPETENSIYALARNI
SHAKLLANTIRISH
Yusupaliyev Nematjon Adilovich
Andijon viloyati Andijon shahar
29-o’rta ta’lim maktabi Texnologiya fani o’qituvchisi
+998945620028
Annotatsiya: Ushbu maqolada umumiy o’rta ta’lim fanlarini o’qitishda zamonaviy metodlar
yaratish hamda texnologiya darslarida o’quvchilarda fanga oid kompetensiyalarni shakllantirishga
doir fikrlar yuritilgan.
Kalit so’zlari: texnologiya, kompetensiya, zamonaviy metodologiya, elektrotexnika.
Mamlakatimizda qabul qilingan “Ta’lim to‘g‘risida”gi va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi
to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi qonunlariga muvofiq, umumiy o‘rta ta’lim fanlarini
o‘qitishning uzluksizligi va izchilligini ta’minlash, zamonaviy metodologiyasini yaratish, umumiy
o‘rta ta’lim davlat ta’lim standartlarini kompetensiyaviy yondashuv asosida takomillashtirish,
o‘quv-metodik majmualarning yangi avlodini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish ishlari
keng ko‘lamda amalga oshirilmoqda.
Bu ishlardan ko‘zlangan maqsad mamlakatimiz Prezidenti Shavkat Mirziyoyev aytganlaridek,
“Yosh avlodni salohiyatli kadrlar etib tarbiyalashdagi birinchi bosqich – maktab ta’limini tubdan
takomillashtirish, ilmiy kadrlar va yuksak malakali mutaxassislar tayyorlash jarayonining
uzluksizligini ta’minlash zarur. Bu yo‘lda hech narsani ayamaymiz. Ta’lim va tarbiya tizimining
barcha bo‘g‘inlari faoliyatini bugungi zamon talablari asosida takomillashtirish”dan iboratdir.
Bugungi kunda ta’limda bo‘layotgan islohot va o‘zgarishlar o‘quvchilarda nafaqat ta’limiy,
balki hayotiy kompetensiyalarni rivojlantirishga qaratilgan davlat ta’lim standartlari olimlar,
metodistlar va tajribali o‘qituvchilardan iborat ijodiy guruhlar tomonidan ishlab chiqildi,
takomillashtirilib, bugungi kunda amaliyotga joriy etilmoqda.
O‘quvchilarni texnologiya darslarida texnik ijodkorlikni, qobiliyatini, tafakkurini rivojlantirish,
dars jarayonida turli va tabiiy hamda metall va metallmas materiallarga ishlov berish usullarini
o‘rgatish orqali kasb-hunarga yo‘naltirishni yanada kuchaytirish, xalq hunarmandchiligi asoslari,
ro‘zg‘orshunoslik, elektrotexnika ishlarini bajarishda kasb-hunarga yo‘llash bo‘yicha bilim,
ko‘nikma va malakalarni egallash hamda ularni hayotda qo‘llay olish layoqatini shakllantirish
ko‘zda tutilgan.
O‘quvchilarda kompetensiyaviy yondashuvga asoslangan davlat ta’lim standartlarida
belgilangan malaka talablari – tayanch va fanga oid kompetensiyalarni shakllantirish, ta’lim
sifatiga erishish va uni rivojlantirish, xorij tajribasini o‘rganish, hamda o‘zaro tajriba almashish,
maktab o‘quvchilarining kasbiy mahoratini doimiy va uzluksiz ravishda oshirib borishni talab
etadi.
Jamiyatda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar asosida umumiy o‘rta ta’lim
mazmuni va sifatiga qo‘yiladigan talablarni keskin ortib borishi, erkin bozor munosabatlariga va
xususiy mulk ustuvorligiga asoslangan iqtisodiyotni rivojlanishi hamda tadbirkorlik faoliyatini
keng joriy qilishda o‘quvchi shaxsi, uning intilishlari, qobiliyati va qiziqishlari ustuvorligi, ta’lim
va o‘qitish sifatini baholashning xalqaro standartlarini joriy etilayotganligini inobatga olgan holda
umumiy o‘rta ta’lim maktablarida o‘qitiladigan “Mehnat ta’limi” fani nomi “Texnologiya” fani deb
o‘zgartirildi hamda bugungi kun talablaridan kelib chiqib ko‘p tarmoqli yo‘nalishlarga asoslangan
holda ishlab chiqildi. Texnologiya fani boshlang‘ich ta’lim yo‘nalishida umumlashgan holda,
5-9-sinflarda “Texnologiya va dizayn”, “Servis xizmati” yo‘nalishlarida o‘qitilishi belgilandi.
5-9-sinflarda “Texnologiya va dizayn”, “Servis xizmati” yo‘nalishlariga yangidan “Polimer
materiallarga ishlov berish texnologiyasi”, “Elektronika asoslari” va “Ro‘zg‘orshunoslik asoslari”
bo‘limlari kiritilib, mavjud bo‘limlardagi mavzular qayta ko‘rib chiqilib, takomillashtirildi.
O‘zbekiston Respublikasida ta’limning uzluksizligi, uzviyligi, o‘quvchi shaxsi va qiziqishlari
ustuvorligidan kelib chiqib, ularning yosh xususiyatlariga mos ravishda tayanch va fanga oid
kompetensiyalar shakllantiriladi.
Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida texnologiya fanini o‘qitishda o‘quvchilarda fanga oid
kompetensiyalar qanday shakllantiriladi? degan savol bugungi kunda har o‘qituvchi o‘ylantirishi
|
| |
