240
6-Ilova
Glossariy (tayanch so‘z va iboralar)
Nomlanishi va belgilanishi
Mazmuni
Avtomatika
- Avtomatika so’zi grekcha so’zdan olingan bo’lib, o’zi xarakatlanuvchan
moslamani anglatadi.
Avtomatika elementi
-
Avtomatika elementi deb o’lchanayotgan fizik kattalikni birlamchi o’zgartiruvchi
moslamaga aytiladi.
Avtomatik nazorat
Avtomatik nazorat o’z navbatida avtomatik signalizatsiya, avtomatik o’lchash,
avtomatik saralash va avtomatik axborotni yig’ishga ajratiladi.
Avtomatik signalizatsiya
- Avtomatik signalizatsiya xizmatchilarni, texnologik jarayon ko’rsatkichlari
chegaraviy ko’rsatkichlarga yaqinlashganlik haqida axborot beradi.
Avtomatik ximoya
- Avtomatik ximoya normal va xalokat xolatlarida qo’llaniladi. Bu holda himoya
vositalari jarayonni to’xtatib yoki avtomatik ravishda ushbu xolatlarni
chetlashtirishga xizmat qiladi.
Avtomatikaning
boshqarish sxemalari
- Avtomatik tizimlar, elementlar va moslamalarning montaj, sozlash, rostlash,
ekspluatatsiya qilish kabi ish jarayonlarni bajarish maqsadida avtomatik
sxemalardan foydalinadi.
Avtomatika datchiklari
- Datchik deb nazorat qilinayotgan yoki rostlanayotgan kattalikni kerakli yoki
avtomatika tizimining keyingi elementlarida qo’llash uchun qulay qiymatga
o’zgartiradigan vositaga aytiladi.
Avtomatika relelari
- Rele deb ma’lum bir kirish signali o’zgarganda chiqish signali sakrashsimon
o’zgaruvchi moslamaga aytiladi.
Mantiq algebrasi
- Mantiq algebrasi fikrlar orasidagi turli mantiqiy bog’lanishlarni o’rganadi va faqat
ikkita qiymat xaqiqiy “I” va sohta “O” bilan ish ko’radi.