Axborot-kutubxona texnologiyasi s indd




Download 17,68 Mb.
Pdf ko'rish
bet154/177
Sana30.05.2024
Hajmi17,68 Mb.
#257805
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   177
Bog'liq
55c441c91d60c

aylanuvchi kartotekalar 
bu vertikal yoki gorizontal o‘qlar 
atrofida aylanuvchi barabanlar bo‘lib, ularning seksiyalariga kar
-
talar yoki hujjatlar solingan yig‘ma jildlar joylashtiriladi. Ularning 
afzalligi shartli doimiy va kam o‘zgaradigan axborotlarni saqlan-
ishidadir. Vertikal o‘qli kartotekalar axborot-kutubxonalarning 
ma’lumot uchun xizmatlarida, gorizontal o‘qli kartotekalar esa 
xodimlarning ish joylarida ishlatishga mo‘ljallangan. 
Aylanadigan kartotekalarning boshqa ko‘rinishi ham bo‘lib 
ularda sterjeniga ma’lumotli kartalar mahkam o‘rnatilgan bo‘ladi. 
Bu tipdagi kartotekalardan, odatda, axborot-kutubxona katalogla-
rida ommaviy foydalanish uchun ishlatiladi. Ikkala ko‘rinishdagi 


258
259
ay lanuvchi kartotekalar ba’zida avtomatlashtirilgan qidirish me-
xanizmlari bilan jihozlanadi. 
Avtomatlashtirilgan kartotekalar jumlasiga elevatorli va rotorli 
kartotekalar kiradi. 
elevatorli kartotekalar. 
Elevatorli kartoteka operatorning ish 
joyiga rolikli zanjirga osilgan kartali yoki boshqa hujjatli tarnov-
larni (yashiklarni) avtomatik uzatishni tashkil qiladigan qurilmadir. 
Tarnovlarni uzatish boshqarish pultidan teriladigan ish joyi manzi-
liga (kodiga, identifikatoriga) mos ravishda amalga oshiriladi. Ele-
vatorli kartochkalar
 
sig‘imi katta – 500 mingtagacha kartochkani 
joylashtirishga mo‘ljallangan. 
rotorli kartotekalar 
hujjatlar uchun tarnovli aylanma tok-
cha – seksiyalarga egadir. Ular aylanadigan barabanli kartoteka-
larni eslatadi, lekin avtomatik boshqarish pultida terilgan manzil 
bo‘yicha foydalanuvchiga kerakli tarnov olib kelinadi. Rotorli 
kartotekalar ning sig‘imi kartochkalarning shakli bilan aniqlanadi 
va 10–75 ming donani tashkil etadi. 

Download 17,68 Mb.
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   177




Download 17,68 Mb.
Pdf ko'rish