260
261
Bu keng tarqalgan va samarali mikrofilmlashtirilgan hujjatlarni
saqlash tizimlari yordamida ma’lumot qidiruv ishlarini samarali
yo‘lga qo‘yish imkonini beradi.
14. 4. eLeKtrOn hujjatLarni
Yaratish va saqLash
Axborot-kutubxonalarda elektron hujjatlar bilan ishlash muhim
ahamiyatga ega. Elektron hujjatlarni yaratish, saqlash va jo‘natish
kabi ishlarni amalga oshirishda kompyuter texnologiyasi yaqin-
dan yordam beradi. Oddiy hujjatlarni ham kompyuterda qullay va
yuqori samarali servisini ta’minlovchi dastur vositalardan keng
foydalangan holda bevosita yaratish samaraliroqdir. Buning ustiga,
bu servis keyinchalik ko‘paytirish uchun mo‘ljallangan murakkab,
yuqori badiiy saviyali hujjatlarni yaratishda muhim o‘rin tutadi.
Bunday murakkab hujjatlarni yaratish quyidagi jarayonlarni ba-
jarishni talab etadi: matnni terish, tahrir qilish, tuzatish, rasmlarni
tayyorlash, betlarni maketlash va sahifalash, chop etish.
Ko‘pincha hujjatlar uchun materiallarning bevosita manbasi
bo‘lib tasvirlarni skanerlash tizimlari, fakslar, elektron pochta,
elektron jadval, grafiklar, chizmalar xizmat qiladi. Hujjatni yara-
tishning hamma jarayonlarini skaner va muammoga yo‘naltirilgan
amaliy dasturlar paketi to‘plami (ADP) bilan, birinchi navbatda,
matnli tahrirlash dasturi yoki stol usti nashriyot tizimi bilan jihoz-
langan ShEhMda samarali bajarish mumkin. Skaner hujjat uchun
alohida tayyorlangan lavhalar: rasmlar, fotografiyalar, sxemalar,
muhr, imzo va boshqalarni kiritish uchun ishlatilishi mumkin.
