64
65
likda ishlaydigan teleproyektorlar va dokument proyektorlar kabi
texnik o‘quv moslama kompleksidan deyarli chiqarib tashlangan.
Epiproyektorlarning sxemasi qayta tuzilgan proyeksion appa-
ratlarning optik sxemasi tarkibiy qismiga kiradi, ya’ni tiniq va ti-
niq bo‘lmagan obyektlarni proyeksiya qila oladigan epidioskoplar
tarkibiga.
Epidioskop
(yunonchadan olingan bo‘lib, «qarayapman» de-
gan ma’noni anglatadi) – epiproyektor va dioproyektorlarni o‘z
ichiga oluvchi moslamadir. Bu esa uning qo‘llanish imkoniyatla-
rini yanada kengaytiradi. Epidioskop 140 × 140 mm va 150×50
mm o‘lchamli kadr oynachalariga ega bo‘lishi mumkin. Bunday
apparatlarni episkopik proyeksiya rejimda to‘laligicha, dioskopik
rejimda yarim keng qo‘llash mumkin.
Ushbu apparatlar qo‘llanilishi jihatidan boshqa apparatlardan
anchagina sodda bo‘lsa-da, bugungi kunda ulardan foydalanish
juda kamayib ketgan. Ba’zi axborot-kutubxona muassasalarida
epidioskoplardan foydalanilayotganda apparatga ekrandagi surat-
larni yanada rang-barang va tiniqroq ko‘rsatish uchun kuchliroq
bo‘lgan yorug‘lik moslamalar o‘rnatiladi.
Oddiy epidioskopning ikki rejimda ishlatilishidagi optik sxema-
si quyidagicha:
1. Episkopik proyeksiya. Yorug‘lik nurlari sferik oynalar yor-
damida tiniq bo‘lmagan obyektlarni yoritadi, bundan diffuz tara-
luvchi nurlari kuchli yorug‘lik proyeksion obyektivga tushadi,
oynadan aks etib ekranga uzatadi.
a b
19- rasm.
