168
Nogironlik - bu uzoq vaqt yoki doimiy mehnatga yaroqsizlik
qobiliyatini yo‘kotishdir. Bu vaziyat uzoq vaqt mobaynida kasal bo‘lib
yoki jarohat olib, organizm faoliyatini buzilishiga olib kelgan
hollarda bo‘ladi. Nogironlikni aniqlashda ekspertiza komissiyasi
kasalanish va nogironlikni o‘rniga qarab kuyidagi turlarga bo‘linadi:
-
umumiy profilga doir komissiya;
-
ixtisoslashtirilgan komissiya (sil, ruhiy, ko‘z va ba’zi qon-
tomir kasalliklarida tashkil qilinadi);
-
aralash komissiya turi - komissiya nazorat qiladigan yashash joyiga
ko‘ra;
-
birlamchi (tuman, tumanlararo, shahar);
-
yuqori (o‘lka, viloyat, markaziy yirik shaharlardagi va
respublika toifasidagi);
Birlamchi komissiyalar katta yoshdagi 120-130 ming aholisiga
hisoblangan holda tashkil qilinadi. Tarkibi besh kishidan iborat
komissiya a’zolari 3 ta vrach hamda ijtimoiy ta’minot va kasaba
uyushma organi vakillari kiradi, shulardan biri komissiya raisi
lavozimida bo‘ladi. Bu umumiy profildagi komissiya turkumi.
Ixtisoslashtirilgan komissiyada 2 ta vrach-ekspert bo‘lib, yana
1ta umumiy profildagi vrach bo‘ladi. Bulardan biri rais bo‘lib
saylanadi.
VMEKning asosiy vazifalari:
1.
Ish qobiliyati holatini aniklash, uzok vaqt yoki turg‘un;
2.
Nogironlik gruppasini va ularning sabablarini aniklash;
3.
Nogironlarni sog‘ligiga mos ravishda ish bilan ta’minlash,
ularni komissiya xulosasi binoan mos ish bilan ta’minlanganligini
nazorat qilish;
4.
Aholini salomatligini saqlash, mustahkamlash, nogironlikning oldini
olish tadbirlarida ishtirok etish;
5.
Sog‘liqni saqlash organlari, korxona ma’muriyati, kasaba qo‘mitasi
bilan birgalikda ish qobiliyatini yo‘qotish sabablarini o‘rganish
va ish qobiliyatini tiklash hamda nogironlikning oldini
olish chora tadbirlarini ishlab chiqishda ishtirok etish.