3.4-rasm. Keramik g‘isht turlari.
g'isht: a) oddiy ;b) modulli; d) yiriktosh; e) oddiy; f) yirik: g) modulli;
h) va i) kovaklari gorizontal joylashgan.
Keramik g ‘isht va toshlarning tashqi
nuqsonlari quyidagicha
izohlanadi: o ‘lcham lardagi o ‘zgarishlar, qirra va qovurg‘alarining
notekisligi, uchganligi, darzlar va h.k. Nuqsonli g ‘ishtlar umumiy g ‘ishtlar
sonining 5 foiz qismidan oshmasligi kerak
Siqilishdagi va egilishdagi mustahkamlik chegarasi bo‘yicha g ‘isht
quyidagi markalarga bo‘linadi: 75; 100; 125; 150; 175; 200 va 300. G ‘isht
va toshlarning sovuqqa chidamliligi F 15, F 25, F 35 va F 50 sikl bo‘ladi.
Suv shimuvchanligi 150 markadagi to‘liq g ‘isht uchun 8 foizdan kam
emas, yuqori markadagi to‘liq g ‘ishtlar uchun 6 foizdan kam bo‘lmasligi
shart. G ‘isht va toshlarning issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffltsiyenti 0,71-
0,82 W/(m.°C). G ‘isht va toshlar quruq holda o‘rtacha zichligi bo‘yicha 3
guruhga bo‘linadi:
- Oddiy - o ‘rtacha zichligi 1600 kg/m3 gacha;
- Shartli - effektiv - o ‘rtacha zichligi 1400-1600 kg/m3 gacha;
- Effektiv - o‘rtacha zichligi 1400-1450 kg/m3 gacha.
G ‘ isht va toshlarning kovaklari yuzaga nisbatan parallel yoki perpendi-
kulyar, ikkala yoki bir tomoni ochiq bo‘ladi. Ochiq silindrik kovaklaming
diametri 16 mm. gacha, tirqishsimon kovaklarning eni 12 mm. gacha
bo‘ladi. Effektiv g ‘isht va toshlarning ishlatilishi
tashqi devor qalinligini
(material sarfini) 40 foizga kamaytiradi.
36
Zavoddan iste’molchiga yuborilayotgan g ‘isht partiyasi pasportida
g ‘ishtning turi, o ‘rtacha zichligi, sovuqqa chidamliligi va bu ko‘rsatkichlar
aniqlangan Davlat standard (RSt) ko‘rsatiladi.
Oddiy va modulli to‘liq plastik presslangan g ‘ishtlar
ichki va tashqi
devorlar, sokol va’-flgydevorlar, pollar qurilishida ishlatiladi. Yarim quruq
usulda olingan to‘liq g ‘isht va kovakli g‘ishtlar sokol va poydevorlaming
doimo suv tegib turadigan qismida ishlatilmavdi.
