35
Hozirgi vaqtda oqsillar biologik funksiyasiga qarab quyidagi
guruhlarga bo‘linadi:
1. Katalitik funksiya.
Barcha biologik katalizatorlar –
fermentlar
– oqsil tabiatiga egadirlar. Hozirgi vaqtda 2100 dan ortiq fermentlar
ma’lumdir. Oqsillarning bu funksiyasi noyob bo‘lib, biologik
sistemalardagi kimyoviy reaksiyalar tezligini aniqlab beradi.
2. Ozuqa (rezerv) funksiya.
Bu funksiyani
rezerv oqsillar amalga
oshiradi, ular homilaning rivojlanishi uchun ozuqa manbai bo‘ladilar,
masalan tuxum oqsili (ovalbumin) bunga misol bo‘ladi. Sutning asosiy
oqsili kazein ham ozuqa vazifasini bajaradi. Boshqa qator oqsillardan,
shubhasiz, organizm aminokislota
manbai sifatida foydalanadi, ular o‘z
navbatida modda almashinish jarayonini boshqaruvchi biologik faol
moddalarning o‘tmishdoshi hisoblanadilar.
3. Transport funksiyasi.
Qonning nafas funksiyasi,
xususan
kislorodning tashilishi eritrotsitlar oqsili gemoglobin molekulasi
yordamida amalga oshiriladi. Lipidlarning tashilishida qon zardobining
albumin oqsillari ishtirok etadilar. Boshqa qon zardobi oqsillari yog‘lar,
mis, temir, tiroksin, vitamin A bilan kompleks
hosil qiladilar va ularni
nishon-a’zolarga yetkazib berilishlarini ta’minlaydilar.
