• Oqsillarning birlamchi strukturasining turga oid spetsifikligi
  • Oqsillarning biologik xossasini birlamchi strukturaga




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet22/273
    Sana21.05.2024
    Hajmi4,12 Mb.
    #249242
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   273
    Bog'liq
    Sobirova-R.A-biokimyo

    Oqsillarning biologik xossasini birlamchi strukturaga
    bog‘liqligi
    Oqsillarning spetsifiklik va biologik xossasi ularning birlamchi
    strukturasiga bog‘liq bo‘ladi. Agar birlamchi strukturadagi birorta
    aminokislota qoldig‘i o‘rniga boshqa aminokislota qoldig‘i
    almashtirilsa, oqsillarning spetsifiklik va biologik faolligi yo‘qoladi,
    funksiyasi va xossasi o‘zgaradi.
    Masalan: gemoglobin tarkibi 574 aminokislota qoldig‘idan
    tashkil topgan bo‘lib, shundan bitta aminokislota qoldig‘i o‘rniga
    boshqa aminokislota almashtirilganda gemoglobin kislorod tashish
    xossasini yo‘qotadi. Bu esa anemiya (kamqonlik) kasalligiga olib
    keladi. Eritrotsitlar sferik shakldan o‘roqsimon shaklga o‘tadi.
    Molekulasi 5250000 aminokislota qoldig‘idan iborat bo‘lgan virus
    oqsilining uchta aminokislotasi almashtirilsa zararsiz virus o‘lim
    chaqiruvchi virusga aylanadi.
    Oqsillarning biologik faolligini ularning birlamchi strukturasiga
    bog‘liq bo‘ladi.


    37
    Oqsillarning birlamchi strukturasining turga oid spetsifikligi
    Turli hayvonlar insulini uglevod almashuvida bir xil funksiyani
    bajaradi. Ammo bu insulin oqsillari o‘zaro bitta yoki ikkita aminokislota
    qoldig‘i boshqa aminokislotaga almashganligi bilan farq qiladi. Turli
    hayvonlar insulinining A-polipeptid zanjirida 8-, 9- va 10-o‘rinlarida
    aminokislota qoldig‘ini boshqa aminokislotalarga almashganligi bilan
    bir-biridan farq qiladi. Shu bilan birga har xil hayvonlardan olingan
    insulin oqsillarining B-polipeptid zanjirini C-oxiridagi aminokislota
    qoldig‘i boshqa bo‘ladi. Insulin molekulasi A va B polipeptid zanjiri
    quyidagi sxema bo‘yicha tuzilgan:
    Insulin A-polipeptid zanjiri 21 aminokislota, B-zanjiri esa 30
    aminokislota qoldig‘idan tuzilgan. Bu ikki polipeptid zanjir o‘zaro ikkita
    disulfid bog‘i bilan bog‘langan bo‘ladi.

    Download 4,12 Mb.
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   273




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Oqsillarning biologik xossasini birlamchi strukturaga

    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish