351
Organizmda 1,5 kg atrofida kalsiy mavjud bo‘lib, uning ikki fondi
mavjud:
1. Suyaklardagi kalsiy.
2. Suyuqliklardagi yoki to‘qima oqsillari bilan birikkan kalsiy.
Paratgormon
Paratgormon qalqonsimon bezning orqa yuzasida joylashgan
paratireoid bezlarda hosil bo‘luvchi peptidli (84 aminokislota qoldig‘i)
gormondir. Kalsiy konsentratsiyasi pasayganda uning sintezi tezlashadi,
ortganda esa sekinlashadi. Paratgormonning yarim yashash davri 20
daqiqa. Nishon hujayralar suyak va buyraklardir, ularda paratgormon
bilan bog‘lanuvchi retseptorlar mavjud. Uning ta’sirida suyakda
rezorbsiya boshlanib, kalsiy va fosfatlar qonga o‘tadi. Buyraklarda esa
kalsiy rezorbsiyasi kuchayadi, fosfatlar rezorbsiyasi pasayadi, natijada
organizmda kalsiy tejab qolinadi, fosfatlar esa chiqarib yuboriladi.
